OK
http://queeringyerevan.blogspot.com/
Websites
Runtime: 2s
On January 18, 2025, 07:39 AM UTC, http://queeringyerevan.blogspot.com/ was accessible when tested on AS49800 in Armenia.
Failures
HTTP Experiment
null
DNS Experiment
null
Control
null
DNS Queries
Resolver:
172.68.124.79
Query:
IN A queeringyerevan.blogspot.com
Engine:
system
Name
Class
TTL
Type
DATA
@
IN
A
216.58.211.193
TCP Connections
Connection to 216.58.211.193:80 succeeded.
HTTP Requests
URL
GET http://queeringyerevan.blogspot.com/
Response Headers
Accept-Ranges:noneCache-Control:private, max-age=0Content-Type:text/html; charset=UTF-8Date:Sat, 18 Jan 2025 07:39:20 GMTExpires:Sat, 18 Jan 2025 07:39:20 GMTLast-Modified:Fri, 01 Nov 2024 10:34:41 GMTServer:GSEVary:Accept-EncodingX-Content-Type-Options:nosniffX-Xss-Protection:1; mode=block
Response Body
<!DOCTYPE html> <html class='v2' dir='ltr' lang='en'> <head> <link href='https://www.blogger.com/static/v1/widgets/3566091532-css_bundle_v2.css' rel='stylesheet' type='text/css'/> <meta content='width=1100' name='viewport'/> <meta content='text/html; charset=UTF-8' http-equiv='Content-Type'/> <meta content='blogger' name='generator'/> <link href='http://queeringyerevan.blogspot.com/favicon.ico' rel='icon' type='image/x-icon'/> <link href='http://queeringyerevan.blogspot.com/' rel='canonical'/> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Տարօրինակելով Երևանը - Atom" href="http://queeringyerevan.blogspot.com/feeds/posts/default" /> <link rel="alternate" type="application/rss+xml" title="Տարօրինակելով Երևանը - RSS" href="http://queeringyerevan.blogspot.com/feeds/posts/default?alt=rss" /> <link rel="service.post" type="application/atom+xml" title="Տարօրինակելով Երևանը - Atom" href="https://www.blogger.com/feeds/6326805629849755094/posts/default" /> <link rel="me" href="https://www.blogger.com/profile/04930501817991386390" /> <!--Can't find substitution for tag [blog.ieCssRetrofitLinks]--> <meta content='http://queeringyerevan.blogspot.com/' property='og:url'/> <meta content='Տարօրինակելով Երևանը' property='og:title'/> <meta content='' property='og:description'/> <title>Տարօրինակելով Երևանը</title> <style type='text/css'>@font-face{font-family:'Arimo';font-style:normal;font-weight:400;font-display:swap;src:url(//fonts.gstatic.com/s/arimo/v29/P5sfzZCDf9_T_3cV7NCUECyoxNk37cxcDRrBZQI.woff2)format('woff2');unicode-range:U+0460-052F,U+1C80-1C8A,U+20B4,U+2DE0-2DFF,U+A640-A69F,U+FE2E-FE2F;}@font-face{font-family:'Arimo';font-style:normal;font-weight:400;font-display:swap;src:url(//fonts.gstatic.com/s/arimo/v29/P5sfzZCDf9_T_3cV7NCUECyoxNk37cxcBBrBZQI.woff2)format('woff2');unicode-range:U+0301,U+0400-045F,U+0490-0491,U+04B0-04B1,U+2116;}@font-face{font-family:'Arimo';font-style:normal;font-weight:400;font-display:swap;src:url(//fonts.gstatic.com/s/arimo/v29/P5sfzZCDf9_T_3cV7NCUECyoxNk37cxcDBrBZQI.woff2)format('woff2');unicode-range:U+1F00-1FFF;}@font-face{font-family:'Arimo';font-style:normal;font-weight:400;font-display:swap;src:url(//fonts.gstatic.com/s/arimo/v29/P5sfzZCDf9_T_3cV7NCUECyoxNk37cxcAxrBZQI.woff2)format('woff2');unicode-range:U+0370-0377,U+037A-037F,U+0384-038A,U+038C,U+038E-03A1,U+03A3-03FF;}@font-face{font-family:'Arimo';font-style:normal;font-weight:400;font-display:swap;src:url(//fonts.gstatic.com/s/arimo/v29/P5sfzZCDf9_T_3cV7NCUECyoxNk37cxcAhrBZQI.woff2)format('woff2');unicode-range:U+0307-0308,U+0590-05FF,U+200C-2010,U+20AA,U+25CC,U+FB1D-FB4F;}@font-face{font-family:'Arimo';font-style:normal;font-weight:400;font-display:swap;src:url(//fonts.gstatic.com/s/arimo/v29/P5sfzZCDf9_T_3cV7NCUECyoxNk37cxcDxrBZQI.woff2)format('woff2');unicode-range:U+0102-0103,U+0110-0111,U+0128-0129,U+0168-0169,U+01A0-01A1,U+01AF-01B0,U+0300-0301,U+0303-0304,U+0308-0309,U+0323,U+0329,U+1EA0-1EF9,U+20AB;}@font-face{font-family:'Arimo';font-style:normal;font-weight:400;font-display:swap;src:url(//fonts.gstatic.com/s/arimo/v29/P5sfzZCDf9_T_3cV7NCUECyoxNk37cxcDhrBZQI.woff2)format('woff2');unicode-range:U+0100-02BA,U+02BD-02C5,U+02C7-02CC,U+02CE-02D7,U+02DD-02FF,U+0304,U+0308,U+0329,U+1D00-1DBF,U+1E00-1E9F,U+1EF2-1EFF,U+2020,U+20A0-20AB,U+20AD-20C0,U+2113,U+2C60-2C7F,U+A720-A7FF;}@font-face{font-family:'Arimo';font-style:normal;font-weight:400;font-display:swap;src:url(//fonts.gstatic.com/s/arimo/v29/P5sfzZCDf9_T_3cV7NCUECyoxNk37cxcABrB.woff2)format('woff2');unicode-range:U+0000-00FF,U+0131,U+0152-0153,U+02BB-02BC,U+02C6,U+02DA,U+02DC,U+0304,U+0308,U+0329,U+2000-206F,U+20AC,U+2122,U+2191,U+2193,U+2212,U+2215,U+FEFF,U+FFFD;}</style> <style id='page-skin-1' type='text/css'><!-- /* ----------------------------------------------- Blogger Template Style Name: Simple Designer: Blogger URL: www.blogger.com ----------------------------------------------- */ /* Content ----------------------------------------------- */ body { font: normal normal 12px Arimo; color: #000000; background: #000000 url(http://themes.googleusercontent.com/image?id=0BwVBOzw_-hbMY2U1NzA4ZGYtOWU0YS00ZjllLThkZjgtNGIzYWU4NmM5MDc5) repeat scroll top center /* Credit: Ollustrator (http://www.istockphoto.com/googleimages.php?id=9505737&platform=blogger) */; padding: 0 0 0 0; background-attachment: scroll; } html body .content-outer { min-width: 0; max-width: 100%; width: 100%; } h2 { font-size: 22px; } a:link { text-decoration:none; color: #78925a; } a:visited { text-decoration:none; color: #78925a; } a:hover { text-decoration:underline; color: #98bb71; } .body-fauxcolumn-outer .fauxcolumn-inner { background: transparent none repeat scroll top left; _background-image: none; } .body-fauxcolumn-outer .cap-top { position: absolute; z-index: 1; height: 400px; width: 100%; } .body-fauxcolumn-outer .cap-top .cap-left { width: 100%; background: transparent none repeat-x scroll top left; _background-image: none; } .content-outer { -moz-box-shadow: 0 0 0 rgba(0, 0, 0, .15); -webkit-box-shadow: 0 0 0 rgba(0, 0, 0, .15); -goog-ms-box-shadow: 0 0 0 #333333; box-shadow: 0 0 0 rgba(0, 0, 0, .15); margin-bottom: 1px; } .content-inner { padding: 0 0; } .main-outer, .footer-outer { background-color: #ffffff; } /* Header ----------------------------------------------- */ .header-outer { background: #000000 none repeat-x scroll 0 -400px; _background-image: none; } .Header h1 { font: normal bold 95px Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; color: #ffffff; text-shadow: 0 0 0 rgba(0, 0, 0, .2); } .Header h1 a { color: #ffffff; } .Header .description { font-size: 200%; color: #404747; } .header-inner .Header .titlewrapper { padding: 22px 30px; } .header-inner .Header .descriptionwrapper { padding: 0 30px; } /* Tabs ----------------------------------------------- */ .tabs-inner .section:first-child { border-top: 0 solid #cfcfcf; } .tabs-inner .section:first-child ul { margin-top: -0; border-top: 0 solid #cfcfcf; border-left: 0 solid #cfcfcf; border-right: 0 solid #cfcfcf; } .tabs-inner .widget ul { background: transparent none repeat-x scroll 0 -800px; _background-image: none; border-bottom: 0 solid #cfcfcf; margin-top: 0; margin-left: -0; margin-right: -0; } .tabs-inner .widget li a { display: inline-block; padding: .6em 1em; font: normal normal 20px Arimo; color: #000000; border-left: 0 solid #ffffff; border-right: 0 solid #cfcfcf; } .tabs-inner .widget li:first-child a { border-left: none; } .tabs-inner .widget li.selected a, .tabs-inner .widget li a:hover { color: #000000; background-color: transparent; text-decoration: none; } /* Columns ----------------------------------------------- */ .main-outer { border-top: 1px solid #cfd8b8; } .fauxcolumn-left-outer .fauxcolumn-inner { border-right: 1px solid #cfd8b8; } .fauxcolumn-right-outer .fauxcolumn-inner { border-left: 1px solid #cfd8b8; } /* Headings ----------------------------------------------- */ div.widget > h2, div.widget h2.title { margin: 0 0 1em 0; font: normal normal 13px Arimo; color: #000000; } /* Widgets ----------------------------------------------- */ .widget .zippy { color: #797979; text-shadow: 2px 2px 1px rgba(0, 0, 0, .1); } .widget .popular-posts ul { list-style: none; } /* Posts ----------------------------------------------- */ h2.date-header { font: normal bold 11px Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; } .date-header span { background-color: transparent; color: #000000; padding: inherit; letter-spacing: inherit; margin: inherit; } .main-inner { padding-top: 30px; padding-bottom: 30px; } .main-inner .column-center-inner { padding: 0 15px; } .main-inner .column-center-inner .section { margin: 0 15px; } .post { margin: 0 0 25px 0; } h3.post-title, .comments h4 { font: normal normal 21px Arimo; margin: .75em 0 0; } .post-body { font-size: 110%; line-height: 1.4; position: relative; } .post-body img, .post-body .tr-caption-container, .Profile img, .Image img, .BlogList .item-thumbnail img { padding: 2px; background: transparent; border: 1px solid transparent; -moz-box-shadow: 1px 1px 5px rgba(0, 0, 0, .1); -webkit-box-shadow: 1px 1px 5px rgba(0, 0, 0, .1); box-shadow: 1px 1px 5px rgba(0, 0, 0, .1); } .post-body img, .post-body .tr-caption-container { padding: 5px; } .post-body .tr-caption-container { color: #000000; } .post-body .tr-caption-container img { padding: 0; background: transparent; border: none; -moz-box-shadow: 0 0 0 rgba(0, 0, 0, .1); -webkit-box-shadow: 0 0 0 rgba(0, 0, 0, .1); box-shadow: 0 0 0 rgba(0, 0, 0, .1); } .post-header { margin: 0 0 1.5em; line-height: 1.6; font-size: 90%; } .post-footer { margin: 20px -2px 0; padding: 5px 10px; color: #000000; background-color: #eeeeee; border-bottom: 1px solid #e2e2e2; line-height: 1.6; font-size: 90%; } #comments .comment-author { padding-top: 1.5em; border-top: 1px solid #cfd8b8; background-position: 0 1.5em; } #comments .comment-author:first-child { padding-top: 0; border-top: none; } .avatar-image-container { margin: .2em 0 0; } #comments .avatar-image-container img { border: 1px solid transparent; } /* Comments ----------------------------------------------- */ .comments .comments-content .icon.blog-author { background-repeat: no-repeat; background-image: url(); } .comments .comments-content .loadmore a { border-top: 1px solid #797979; border-bottom: 1px solid #797979; } .comments .comment-thread.inline-thread { background-color: #eeeeee; } .comments .continue { border-top: 2px solid #797979; } /* Accents ---------------------------------------------- */ .section-columns td.columns-cell { border-left: 1px solid #cfd8b8; } .blog-pager { background: transparent none no-repeat scroll top center; } .blog-pager-older-link, .home-link, .blog-pager-newer-link { background-color: #ffffff; padding: 5px; } .footer-outer { border-top: 0 dashed #bbbbbb; } /* Mobile ----------------------------------------------- */ body.mobile { background-size: auto; } .mobile .body-fauxcolumn-outer { background: transparent none repeat scroll top left; } .mobile .body-fauxcolumn-outer .cap-top { background-size: 100% auto; } .mobile .content-outer { -webkit-box-shadow: 0 0 3px rgba(0, 0, 0, .15); box-shadow: 0 0 3px rgba(0, 0, 0, .15); } .mobile .tabs-inner .widget ul { margin-left: 0; margin-right: 0; } .mobile .post { margin: 0; } .mobile .main-inner .column-center-inner .section { margin: 0; } .mobile .date-header span { padding: 0.1em 10px; margin: 0 -10px; } .mobile h3.post-title { margin: 0; } .mobile .blog-pager { background: transparent none no-repeat scroll top center; } .mobile .footer-outer { border-top: none; } .mobile .main-inner, .mobile .footer-inner { background-color: #ffffff; } .mobile-index-contents { color: #000000; } .mobile-link-button { background-color: #78925a; } .mobile-link-button a:link, .mobile-link-button a:visited { color: #ffffff; } .mobile .tabs-inner .section:first-child { border-top: none; } .mobile .tabs-inner .PageList .widget-content { background-color: transparent; color: #000000; border-top: 0 solid #cfcfcf; border-bottom: 0 solid #cfcfcf; } .mobile .tabs-inner .PageList .widget-content .pagelist-arrow { border-left: 1px solid #cfcfcf; } --></style> <style id='template-skin-1' type='text/css'><!-- body { min-width: 1030px; } .content-outer, .content-fauxcolumn-outer, .region-inner { min-width: 1030px; max-width: 1030px; _width: 1030px; } .main-inner .columns { padding-left: 320px; padding-right: 0px; } .main-inner .fauxcolumn-center-outer { left: 320px; right: 0px; /* IE6 does not respect left and right together */ _width: expression(this.parentNode.offsetWidth - parseInt("320px") - parseInt("0px") + 'px'); } .main-inner .fauxcolumn-left-outer { width: 320px; } .main-inner .fauxcolumn-right-outer { width: 0px; } .main-inner .column-left-outer { width: 320px; right: 100%; margin-left: -320px; } .main-inner .column-right-outer { width: 0px; margin-right: -0px; } #layout { min-width: 0; } #layout .content-outer { min-width: 0; width: 800px; } #layout .region-inner { min-width: 0; width: auto; } body#layout div.add_widget { padding: 8px; } body#layout div.add_widget a { margin-left: 32px; } --></style> <style> body {background-image:url(http\:\/\/themes.googleusercontent.com\/image?id=0BwVBOzw_-hbMY2U1NzA4ZGYtOWU0YS00ZjllLThkZjgtNGIzYWU4NmM5MDc5);} @media (max-width: 200px) { body {background-image:url(http\:\/\/themes.googleusercontent.com\/image?id=0BwVBOzw_-hbMY2U1NzA4ZGYtOWU0YS00ZjllLThkZjgtNGIzYWU4NmM5MDc5&options=w200);}} @media (max-width: 400px) and (min-width: 201px) { body {background-image:url(http\:\/\/themes.googleusercontent.com\/image?id=0BwVBOzw_-hbMY2U1NzA4ZGYtOWU0YS00ZjllLThkZjgtNGIzYWU4NmM5MDc5&options=w400);}} @media (max-width: 800px) and (min-width: 401px) { body {background-image:url(http\:\/\/themes.googleusercontent.com\/image?id=0BwVBOzw_-hbMY2U1NzA4ZGYtOWU0YS00ZjllLThkZjgtNGIzYWU4NmM5MDc5&options=w800);}} @media (max-width: 1200px) and (min-width: 801px) { body {background-image:url(http\:\/\/themes.googleusercontent.com\/image?id=0BwVBOzw_-hbMY2U1NzA4ZGYtOWU0YS00ZjllLThkZjgtNGIzYWU4NmM5MDc5&options=w1200);}} /* Last tag covers anything over one higher than the previous max-size cap. */ @media (min-width: 1201px) { body {background-image:url(http\:\/\/themes.googleusercontent.com\/image?id=0BwVBOzw_-hbMY2U1NzA4ZGYtOWU0YS00ZjllLThkZjgtNGIzYWU4NmM5MDc5&options=w1600);}} </style> <link href='https://www.blogger.com/dyn-css/authorization.css?targetBlogID=6326805629849755094&zx=695c4b94-2f47-4b80-9da6-15d70a1b021e' media='none' onload='if(media!='all')media='all'' rel='stylesheet'/><noscript><link href='https://www.blogger.com/dyn-css/authorization.css?targetBlogID=6326805629849755094&zx=695c4b94-2f47-4b80-9da6-15d70a1b021e' rel='stylesheet'/></noscript> <meta name='google-adsense-platform-account' content='ca-host-pub-1556223355139109'/> <meta name='google-adsense-platform-domain' content='blogspot.com'/> </head> <body class='loading variant-wide'> <div class='navbar section' id='navbar' name='Navbar'><div class='widget Navbar' data-version='1' id='Navbar1'><script type="text/javascript"> function setAttributeOnload(object, attribute, val) { if(window.addEventListener) { window.addEventListener('load', function(){ object[attribute] = val; }, false); } else { window.attachEvent('onload', function(){ object[attribute] = val; }); } } </script> <div id="navbar-iframe-container"></div> <script type="text/javascript" src="https://apis.google.com/js/platform.js"></script> <script type="text/javascript"> gapi.load("gapi.iframes:gapi.iframes.style.bubble", function() { if (gapi.iframes && gapi.iframes.getContext) { gapi.iframes.getContext().openChild({ url: 'https://www.blogger.com/navbar/6326805629849755094?origin\x3dhttp://queeringyerevan.blogspot.com', where: document.getElementById("navbar-iframe-container"), id: "navbar-iframe", messageHandlersFilter: gapi.iframes.CROSS_ORIGIN_IFRAMES_FILTER, messageHandlers: { 'blogger-ping': function() {} } }); } }); </script><script type="text/javascript"> (function() { var script = document.createElement('script'); script.type = 'text/javascript'; script.src = '//pagead2.googlesyndication.com/pagead/js/google_top_exp.js'; var head = document.getElementsByTagName('head')[0]; if (head) { head.appendChild(script); }})(); </script> </div></div> <div itemscope='itemscope' itemtype='http://schema.org/Blog' style='display: none;'> <meta content='Տարօրինակելով Երևանը' itemprop='name'/> </div> <div class='body-fauxcolumns'> <div class='fauxcolumn-outer body-fauxcolumn-outer'> <div class='cap-top'> <div class='cap-left'></div> <div class='cap-right'></div> </div> <div class='fauxborder-left'> <div class='fauxborder-right'></div> <div class='fauxcolumn-inner'> </div> </div> <div class='cap-bottom'> <div class='cap-left'></div> <div class='cap-right'></div> </div> </div> </div> <div class='content'> <div class='content-fauxcolumns'> <div class='fauxcolumn-outer content-fauxcolumn-outer'> <div class='cap-top'> <div class='cap-left'></div> <div class='cap-right'></div> </div> <div class='fauxborder-left'> <div class='fauxborder-right'></div> <div class='fauxcolumn-inner'> </div> </div> <div class='cap-bottom'> <div class='cap-left'></div> <div class='cap-right'></div> </div> </div> </div> <div class='content-outer'> <div class='content-cap-top cap-top'> <div class='cap-left'></div> <div class='cap-right'></div> </div> <div class='fauxborder-left content-fauxborder-left'> <div class='fauxborder-right content-fauxborder-right'></div> <div class='content-inner'> <header> <div class='header-outer'> <div class='header-cap-top cap-top'> <div class='cap-left'></div> <div class='cap-right'></div> </div> <div class='fauxborder-left header-fauxborder-left'> <div class='fauxborder-right header-fauxborder-right'></div> <div class='region-inner header-inner'> <div class='header section' id='header' name='Header'><div class='widget Header' data-version='1' id='Header2'> <div id='header-inner' style='background-image: url("https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgNBXCYgCY5GB7ajoPCrhL6HRDbV2q-Ascmp3K-a8WoJICKHeGCxPYK3X2bZKS0ug7MuJdhGKpkna5HK1oORBadb26mxqtZqZCxgQApQK8fNmtEB7rSHbckN6DqGirW6kxg-hOZy1mR5tY/s1600/fg7.jpg"); background-position: left; width: 1021px; min-height: 337px; _height: 337px; background-repeat: no-repeat; '> <div class='titlewrapper' style='background: transparent'> <h1 class='title' style='background: transparent; border-width: 0px'> Տարօրինակելով Երևանը </h1> </div> <div class='descriptionwrapper'> <p class='description'><span> </span></p> </div> </div> </div></div> </div> </div> <div class='header-cap-bottom cap-bottom'> <div class='cap-left'></div> <div class='cap-right'></div> </div> </div> </header> <div class='tabs-outer'> <div class='tabs-cap-top cap-top'> <div class='cap-left'></div> <div class='cap-right'></div> </div> <div class='fauxborder-left tabs-fauxborder-left'> <div class='fauxborder-right tabs-fauxborder-right'></div> <div class='region-inner tabs-inner'> <div class='tabs no-items section' id='crosscol' name='Cross-Column'></div> <div class='tabs no-items section' id='crosscol-overflow' name='Cross-Column 2'></div> </div> </div> <div class='tabs-cap-bottom cap-bottom'> <div class='cap-left'></div> <div class='cap-right'></div> </div> </div> <div class='main-outer'> <div class='main-cap-top cap-top'> <div class='cap-left'></div> <div class='cap-right'></div> </div> <div class='fauxborder-left main-fauxborder-left'> <div class='fauxborder-right main-fauxborder-right'></div> <div class='region-inner main-inner'> <div class='columns fauxcolumns'> <div class='fauxcolumn-outer fauxcolumn-center-outer'> <div class='cap-top'> <div class='cap-left'></div> <div class='cap-right'></div> </div> <div class='fauxborder-left'> <div class='fauxborder-right'></div> <div class='fauxcolumn-inner'> </div> </div> <div class='cap-bottom'> <div class='cap-left'></div> <div class='cap-right'></div> </div> </div> <div class='fauxcolumn-outer fauxcolumn-left-outer'> <div class='cap-top'> <div class='cap-left'></div> <div class='cap-right'></div> </div> <div class='fauxborder-left'> <div class='fauxborder-right'></div> <div class='fauxcolumn-inner'> </div> </div> <div class='cap-bottom'> <div class='cap-left'></div> <div class='cap-right'></div> </div> </div> <div class='fauxcolumn-outer fauxcolumn-right-outer'> <div class='cap-top'> <div class='cap-left'></div> <div class='cap-right'></div> </div> <div class='fauxborder-left'> <div class='fauxborder-right'></div> <div class='fauxcolumn-inner'> </div> </div> <div class='cap-bottom'> <div class='cap-left'></div> <div class='cap-right'></div> </div> </div> <!-- corrects IE6 width calculation --> <div class='columns-inner'> <div class='column-center-outer'> <div class='column-center-inner'> <div class='main section' id='main' name='Main'><div class='widget Blog' data-version='1' id='Blog1'> <div class='blog-posts hfeed'> <div class="date-outer"> <h2 class='date-header'><span>September 28, 2024</span></h2> <div class="date-posts"> <div class='post-outer'> <div class='post hentry'> <a name='381000467469586200'></a> <h3 class='post-title entry-title'> <a href='http://queeringyerevan.blogspot.com/2024/09/psychotic-little-worlds.html'>Psychotic Little Worlds</a> </h3> <div class='post-header'> <div class='post-header-line-1'></div> </div> <div class='post-body entry-content' id='post-body-381000467469586200'> <div class="page" title="Page 1"> <div class="layoutArea"> <div class="column"> <div class="page" title="Page 1"> <div class="layoutArea"> <div class="column"> <h2 style="text-align: center;"><span style="font-family: TimesNewRomanPSMT;"><span style="font-size: large;">Psychotic Little Worlds </span></span></h2><p style="text-align: center;"><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;"><b>Tamar Shirinian </b></span></p><p style="text-align: center;"><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;"><b><br /></b></span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">In </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPS'; font-size: 12.000000pt; font-style: italic;">Psychoanalysis Under Occupation,</span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPS'; font-size: 8.000000pt; font-style: italic; vertical-align: 4.000000pt;">1 </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">Lara Sheehi and Stephen Sheehi provide a deep analysis of the psychic effects of Israeli tactics of “reality-bending.” They show the ways in which Zionism is insubordinate toward reality – that it refuses to abide by the rationality and material reality of Palestine as a country populated by Arabs to which European Jews hold no legal, hereditary, or historical title.</span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 8.000000pt; vertical-align: 4.000000pt;">2 </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">Zionism, a settler colonial and imperialist project, compels Palestinians to live in a world in which reality is consistently disavowed. This reality-bending is a psychotic mechanism, at least clinically defined: “a cognitive slippage that seeks an omnipotence that can, at its heart, snuff out the psyche of another, rendering the ‘abnormal,’ ‘normal.’”</span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 8.000000pt; vertical-align: 4.000000pt;">3 </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">Sheehi and Sheehi refuse normalized forms of psychotherapy, including psychoanalytic practice in the state known as Israel, in which Palestinians must choke on their own dispossession and dehumanization as these realities are left outside the doors of the clinic. Rather than any form of actual healing, they argue, normalized apolitical psychotherapies in Palestine train minds and bodies to learn to cope with ongoing militarized occupation as normal. Reality-bending contributes to life as asphyxiation. Under Zionist settler imperialism, the regime dominates through the taking of </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPS'; font-size: 12.000000pt; font-style: italic;">breath and life, </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">both individual and collective, psychologically rendering Palestinians as dis-membered – as individuals out of political, collective, and historical context. And, of course, it is in Gaza where this asphyxiation has been not just metaphorical, but a literal reality, regularly choking breath out of life.</span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 8.000000pt; vertical-align: 4.000000pt;">4 </span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">I start with Palestine because these days it is the beginning of everything – from my gut to all over. But this conceptualization of reality-bending is instructive. It allows us to understand other worlds that have lived in bent realities, that have constructed their own psychotic social mechanisms, that have produced revisionist histories and narratives and then naturalized them as if...as if. </span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">A friend said to me recently – pained – “It’s like you know what happened but they are now telling you something else happened. You lived it, you remember, you were there, but they are telling you something else.” During the 2020 “44 Day War,” Armenian soldiers, who were obligated to go and fight and die, went scared, went unwillingly. Now, history tells us, they were heroes, who voluntarily sacrificed themselves for their country. For nearly twenty-five years, the country’s post-Soviet oligarchy robbed the people blind – of what commons had been produced by the Soviet system, of their daily bread, of any sense that they were living under social organization. Today, according to some people, it is those who came after – to “clean up” – who committed those robberies. How does one so quickly forget </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPS'; font-size: 12.000000pt; font-style: italic;">what really happened? </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">Bending reality has the potential to drive one mad and especially when it happens on the scale of an entire society.</span></p> </div> </div> </div><div class="page" title="Page 2"> <div class="layoutArea"> <div class="column"> <p style="text-align: justify;"><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">Reality-bending, however, also has its micro-formations, creating psychotic little worlds. Almost twenty years ago, a group of queer feminists founded something – a space, a blog, a concept, a world, a possibility? – called Queering Yerevan. Queering Yerevan was a collective of artists and writers. It was never a closed space: some came and went, producing one piece of writing or participating in one happening, and some saw themselves as shaped by this formation. I was not a founding member of the collective, but I was brought into the fold a few years in and had the privilege of witnessing the making of queer feminist work in Yerevan and in Armenia. This is not to put Queering Yerevan in a grave, as if the project is dead and gone. What Queering Yerevan was over the years has consistently transformed and not too many happenings are claimed in its name anymore. While somewhat faded, it promises to awaken and to act again at any moment. Today’s historical revisionism has all-but completely destroyed memory of what Queering Yerevan meant for feminism in Armenia while also resignifying toward destruction its political potential. </span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">Permit me to feel historical. 2010-2014 were tumultuous years in gendered and sexual reformulations in Armenia. From national sex panics to the sharpening of divisions within political struggles between nationalists and non-nationalists on the basis of gendered and sexual reformulation, to the grounding of gender and sex as critical political concerns in the country, these were formative years on which today’s various queer and feminist formations have established themselves. </span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">Queering Yerevan had a massive role to play in this historical moment. It produced an uncompromised space to work out critical questions: the possibility of creating a queer and feminist literature, art, and discourse; women’s creativity and the potentials of collaboration without men’s interference; the relationship between patriarchy and the state; the issue of borders and its intimacy with boundaries between persons, nation and diaspora, concepts, and bodies; gender as something that can be made and remade; gender as a critical </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPS'; font-size: 12.000000pt; font-style: italic;">feminist </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">issue, inseparable from feminism and inseparable from woman; and sexuality as a public issue. Perhaps most critically, and something that seems to have been forgotten within the micropolitics of queer and feminist psychotically little worlds of revisionism today, Queering Yerevan conceived of queer feminist possibility independent of, and in many ways counter to, any queer feminist project dictated by capital. In the work displayed on its blog, through its “happenings” in Yerevan and elsewhere, by way of the narrative and the discursive possibility that it produced, and in the personal encounters between its members (and especially its founding members) and others and amongst members – Queering Yerevan acted as an obstacle for any emergent project that would speak in a compromised language. Here, by obstacle, I mean as a </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPS'; font-size: 12.000000pt; font-style: italic;">hostile entity </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">that refused to give in to the disciplinary forces that came with the neoliberal agenda to produce a kind of feminism (perhaps we can call this a liberal feminism) that could exist, nicely and neatly, side- by-side, with capital. It provided a </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPS'; font-size: 12.000000pt; font-style: italic;">critical </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">space. </span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">It is important to be clear about this as there are today so many misunderstandings about critique. Critique is not in itself a problem for capital. To write volumes on neoliberalism, on capitalism, on inequality does near nothing against those realities. And, indeed, if the critique is commodifiable in some form – creates a space in which the critique can be commodified or in which the critique provides cover for a space of commodification otherwise – then it is always welcome. At times, what looks like critique is actually the production of particular kinds of </span><span style="font-family: TimesNewRomanPSMT; font-size: 12pt;">subjectivities that can cope with capital’s interests: who can see themselves as objects of development who progress toward the better when they invent (or, more accurately, appropriate) new concepts and ideas that they incorporate into their selves. At times, activism or humanitarianism – both of which might offer critique – are created not as actualizing gestures toward the making of new worlds, but as one’s products in capitalist non-profit circulation, which ultimately leaves capital unscathed while appropriating political discourse and narrative. Feminism becomes a resume, listing various skills (including agility with certain terms), and past experiences in order to sell oneself within non-profit capitalist circuits, which include grants as well as social capital that can be exchanged for grants.</span></p></div></div></div><div class="page" title="Page 3"><div class="layoutArea"><div class="column"> <p style="text-align: justify;"><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">Self-care, collective care, toxicity, safety. Whatever justice-oriented or struggle-oriented meaning or weight these terms and concepts may have had at some point are being entirely reconfigured. They arise today instead to police, to compel, to divide, and to compete. To </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPS'; font-size: 12.000000pt; font-style: italic;">shut down struggle. </span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">Queering Yerevan, for me, was a space where we borrowed, appropriated, invented, and </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPS'; font-size: 12.000000pt; font-style: italic;">discarded </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">concepts with the ultimate purpose of consistently challenging compromise with capital and its encroachment. Queering Yerevan was a space of constant debate, discussion, argument, anger, love, and laughter. It was not an easy space. And by that I mean the best of things – an obstacle to any formation within ourselves that might drive us to adapt. Queering Yerevan provided shelter and protection from a world that wanted to be okay with liberal reality as a political economic worlding. This protection was often created through hostility. </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPS'; font-size: 12.000000pt; font-style: italic;">We were hostile toward the status quo as well as reconfigurations of that status quo that threatened to create a new, adaptive, liberalism. </span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">This queer feminist legacy has been lost in time and what it means to be queer and feminist in Yerevan has been bent out of shape and almost unrecognizable. “Feminism” now seems to belong to those who can garner the largest social networks. Queerness is an image sculpted out of signifiers that are no longer allowed to be challenged: marginalized and oppressed identities in whose name struggle comes to mean wild affirmation. Any relation that stands in the way of capital’s investment in future projects can only exist with a target on its back; it must be demolished lest its negative (and negating) energy spread. Queer feminist struggle: a diversified investment portfolio. “Safety” is no longer a possibility for which there is collective struggle – so that we all might one day have it – but has become shelter from struggle. Lest we forget that struggles for actual collective safety have always been termed </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPS'; font-size: 12.000000pt; font-style: italic;">terrorism </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">while genocide occurs in the name of “safety.” Securitization. Counter-insurgency feminism. Acts, actions, projects, ideology, narrative, and history become the product – a kind of prototype – to be marketed for future investment. Venture feminism. </span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">It is hard to notice the time-space at which reality bends. One must very carefully attune herself to the feeling that something is just not as it should be. Reality’s bending happens smoothly – never at a sharp angle, but a gentle arc. A contradiction occurs, nonetheless. It can be felt in the feeling of having a lump in her throat – unable to speak because the words that one might have used have been taken and reshaped and delivered back to her, robbing her of what she thought she once knew. It can be felt in in the phenomenon of coming up against a wall – having a thought that one has thought because it is actually what is going on, but learning (often very quickly) that that thought is not allowed to be thought. What happens in these moments of </span><span style="font-family: TimesNewRomanPSMT; font-size: 12pt;">contradiction are quite violent. It resubjectivizes under a new psychotic reality, creating psychosis within the self and then disavowing the very history of how that psychosis appeared. These contradictions become quickly adapted to already-existing narratives, assumptions, and concepts that allow psychic reality to disavow that moment as a particular moment, bending with a perverse reality. Psychotic situations: an international feminist camp, at which there also appeared an Israeli couple who produced themselves as the victims of political repression when a Lebanese woman announced that she could not be politically free in their presence; a screening of a queer pornographic film at which the ways that bodies react to that film are policed and then shamed; a mass email that labels two women – both of whom are lesbians – as “bullies” and accuses them of causing traumatic injury (defined as asking a question at a public forum); the perversion of “the personal is political” so that any political discussion becomes one about personal experiences and one’s own feelings of exhaustion and alienation; the disciplining of feminisms into suzerainties, with demands to remain loyal to one’s own clan.</span></p></div></div></div><div class="page" title="Page 4"><div class="layoutArea"><div class="column"> <p style="text-align: justify;"><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">Here, we might learn through the experience of Israeli settler colonial reality-bending, which works at the level of genocidal dismemberment. Psychic healing for Palestinians, thus – as Sheehi and Sheehi argue – is necessarily a collective struggle. Re-memberment, re-joining back to the community that has been cut up and separated toward unrecognizability. Back to life and breath rather than empty signifiers. Back to social relation, which – in case we have forgotten – includes conflict and difficult emotions like anger. Back to reality. </span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">History is written by victors. Yes, this is still true. The end of World War II, however, saw the rise of a new moral economy in which victory was no longer celebrated as military triumph (the triumph of force), but as </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPS'; font-size: 12.000000pt; font-style: italic;">moral </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">perseverance through suffering.</span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 8.000000pt; vertical-align: 4.000000pt;">5 </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">It was the sufferer who became victory’s figure par excellence – the one who </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPS'; font-size: 12.000000pt; font-style: italic;">they </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">had tried to destroy, but survived against all odds. The one who </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPS'; font-size: 12.000000pt; font-style: italic;">they </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">had no regard for, but lived to tell the story of overcoming. This moral economy has done some strange things in the bending of our reality. Victory has meant that one gets the right to name themselves as the victim. And naming oneself as a victim provides immense moral cover for very large crimes (genocide). But also small crimes. </span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">There was once a time in Yerevan during which feminism was </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPS'; font-size: 12.000000pt; font-style: italic;">not </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">a struggle between who had endured more trauma and who had inflicted this trauma. This is the tale of today. And, it turns out, that it was queer women who were the biggest patriarchs against whom the struggle had to turn. Psychotic reality-bending. </span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">Yes, of course it is true that patriarchy is internalized in all of us. But, when did these concepts – feminism, patriarchy, the political – become signs completely detached from any signified? History – both what happened and what is said about it – bends when the words with which we want to describe it mean different things. Criticism and conflict become </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPS'; font-size: 12.000000pt; font-style: italic;">bullying. S</span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">paces of actual debate and dialogue become </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPS'; font-size: 12.000000pt; font-style: italic;">unsafe spaces. </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">To take apart already established meanings of concepts and assemble together other meanings is not just something </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPS'; font-size: 12.000000pt; font-style: italic;">anyone </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">is allowed to do. Resignification is for the powerful – those already interpellated as victorious sufferers. Those who have recapitulated to the making of a kind of struggle that is okay with no longer struggling.</span></p> </div> </div> </div><div class="page" title="Page 5"> <div class="layoutArea"> <div class="column"> <p style="text-align: justify;"><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">Making struggle palatable, maybe even delectable. But ensuring its painlessness. Fun, comfortable, </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPS'; font-size: 12.000000pt; font-style: italic;">safe. </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">But for whom? </span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">Resignification in itself is not necessarily destructive – it has the potential to be a creative process. Eros, not Thanatos. But resignification that </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPS'; font-size: 12.000000pt; font-style: italic;">empties potential </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">toward making a new (and more just) world, toward destroying structures that incapacitate, turns concepts into empty caskets that circulate and circulate, in melancholic grief, until they are long, long forgotten and cast aside. Patriarchal violence, once the cause of the historical enslavement of women, is now what lesbians who have chosen to not participate in the processes of inclusion into structures of violence do to straight women in charge of large grants and networks of non-governmental organizations. A horror show of historical revisionism as simulacra. Our own little psychotic world where the postmodern nightmare is awakened. </span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">For, if </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPS'; font-size: 12.000000pt; font-style: italic;">not </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">psychotic and </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPS'; font-size: 12.000000pt; font-style: italic;">not </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">living in a false reality that goes against any reality principle, wouldn’t one have to ask if it would ever even be possible for capital to invest in projects actually geared toward its own destruction – projects that are really invested in struggle? </span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">I am not of the mind that we need to demarcate what counts and what does not count as something. What is and what is not feminism. What is and what is not care, love, toxic, dangerous, violent, and so on. Today, globally, we see that feminism has been the agent of militarization, securitization, imperialism, commodification and many other mechanisms that lead to the destruction of life (of women and non-women). Instead, it seems to me, what matters is an analysis geared toward the actualization of making a world that can hold down the barricades against these mechanisms and, more, create possibilities of their overturn. Can these new emergent feminisms – that create concepts that shut down discussion and </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPS'; font-size: 12.000000pt; font-style: italic;">real relation </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">(which, of course, we all know includes conflict), that commodify particular styles of life and brand particular forms of activism and that reify worlding into commodifiable images, and that ultimately call out women geared toward analysis and struggle as the ultimate patriarchal violators – make a world that can hold down the barricades against the encroachment and destruction of capital? It is not that these are not “feminist” but that perhaps it is time to move away from feminism as a project when this is what it comes to mean. Or, it is time to produce new forms of feminism. </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPS'; font-size: 12.000000pt; font-style: italic;">Naming </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">but putting aside righteously suffering victors, investment portfolios, resumes of past projects, securitization, and counter-insurgency dispositions toward feminism – signifieds no longer </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPS'; font-size: 12.000000pt; font-style: italic;">for us </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">– and creating new pathways. </span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">Jean Laplanche demands that “[i]t is time to abandon slogans and think on our own.”</span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 8.000000pt; vertical-align: 4.000000pt;">6 </span><span style="font-family: 'TimesNewRomanPSMT'; font-size: 12.000000pt;">What Queering Yerevan offered was precisely this space of abandoning slogans and thinking on our own. We talked incessantly of desire, of pleasure, of violence, of exploitation, of the various contradictions that informed our own beings as well as our relation to one another. We asked uncomfortable questions; we admitted uncomfortable desires; we understood uncomfortable realities. We refused to allow concepts to become reification. We refused to allow any discourse to become our internalized narrative – asking, asking, asking, incessantly. Those encounters were deeply troubling – at times excruciating (if I were to be honest). But they were immensely inventive, challenging me to imagine how I create, what I create and how I am also myself in </span><span style="font-family: TimesNewRomanPSMT; font-size: 12pt;">constant creation. By the standards of today’s “safe space” diktat Queering Yerevan would have been intolerable. Today, any form of struggle, questioning, and indeed </span><span style="font-family: TimesNewRomanPS; font-size: 12pt; font-style: italic;">reality </span><span style="font-family: TimesNewRomanPSMT; font-size: 12pt;">seem to have become intolerable. All while maintaining themselves queer and feminist in name. A perverse historical revisionism that has produced psychotic little worlds. </span></p></div></div></div></div></div></div><blockquote style="border: none; margin: 0px 0px 0px 40px; padding: 0px; text-align: left;"><blockquote style="border: none; margin: 0px 0px 0px 40px; padding: 0px; text-align: left;"><div class="page" title="Page 1"><div class="layoutArea"><div class="column"><div class="page" title="Page 6"><div class="layoutArea"><div class="column"><p><span style="font-family: TimesNewRomanPSMT; font-size: 8pt; vertical-align: 4pt;">1 </span><span style="font-family: TimesNewRomanPSMT; font-size: 10pt;">Sheehi, Lara, Stephen Sheehi. 2021. </span><span style="font-family: TimesNewRomanPS; font-size: 10pt; font-style: italic;">Psychoanalysis Under Occupation: Practicing Resistance in Palestine</span><span style="font-family: TimesNewRomanPSMT; font-size: 10pt;">. New York: Routledge.</span></p></div></div></div></div></div></div></blockquote><blockquote style="border: none; margin: 0px 0px 0px 40px; padding: 0px; text-align: left;"><div class="page" title="Page 1"><div class="layoutArea"><div class="column"><div class="page" title="Page 6"><div class="layoutArea"><div class="column"><p><span style="font-family: TimesNewRomanPSMT; font-size: 6pt; vertical-align: 4pt;">2 </span><span style="font-family: TimesNewRomanPS; font-size: 10pt; font-style: italic;">ibid.</span><span style="font-family: TimesNewRomanPSMT; font-size: 10pt;">, page 14</span></p></div></div></div></div></div></div></blockquote><blockquote style="border: none; margin: 0px 0px 0px 40px; padding: 0px; text-align: left;"><div class="page" title="Page 1"><div class="layoutArea"><div class="column"><div class="page" title="Page 6"><div class="layoutArea"><div class="column"><p><span style="font-family: TimesNewRomanPSMT; font-size: 6pt; vertical-align: 4pt;">3 </span><span style="font-family: TimesNewRomanPS; font-size: 10pt; font-style: italic;">ibid., </span><span style="font-family: TimesNewRomanPSMT; font-size: 10pt;">page 82</span></p></div></div></div></div></div></div></blockquote><blockquote style="border: none; margin: 0px 0px 0px 40px; padding: 0px; text-align: left;"><div class="page" title="Page 1"><div class="layoutArea"><div class="column"><div class="page" title="Page 6"><div class="layoutArea"><div class="column"><p><span style="font-family: TimesNewRomanPSMT; font-size: 6pt; vertical-align: 4pt;">4 </span><span style="font-family: TimesNewRomanPSMT; font-size: 10pt;">Puar, Jasbir. 2017. </span><span style="font-family: TimesNewRomanPS; font-size: 10pt; font-style: italic;">The Right to Maim: Debility, Capacity, Disability</span><span style="font-family: TimesNewRomanPSMT; font-size: 10pt;">. Durham: Duke University Press.</span></p></div></div></div></div></div></div></blockquote><blockquote style="border: none; margin: 0px 0px 0px 40px; padding: 0px; text-align: left;"><div class="page" title="Page 1"><div class="layoutArea"><div class="column"><div class="page" title="Page 6"><div class="layoutArea"><div class="column"><p><span style="font-family: TimesNewRomanPSMT; font-size: 6pt; vertical-align: 4pt;">5 </span><span style="font-family: TimesNewRomanPSMT; font-size: 10pt;">Fassin, Didier, Richard Rechtman 2009. </span><span style="font-family: TimesNewRomanPS; font-size: 10pt; font-style: italic;">The Empire of Trauma: An Inquiry into the Condition of Victimhood</span><span style="font-family: TimesNewRomanPSMT; font-size: 10pt;">. Princeton: Princeton University Press.</span></p></div></div></div></div></div></div></blockquote><blockquote style="border: none; margin: 0px 0px 0px 40px; padding: 0px; text-align: left;"><div class="page" title="Page 1"><div class="layoutArea"><div class="column"><div class="page" title="Page 6"><div class="layoutArea"><div class="column"><p><span style="font-family: Aptos; font-size: 7pt; vertical-align: 4pt;">6 </span><span style="font-family: TimesNewRomanPSMT; font-size: 10pt;">Cited in Saketopoulou, Avgi, Ann Pellegrini. 2023. </span><span style="font-family: TimesNewRomanPS; font-size: 10pt; font-style: italic;">Gender Without Identity </span><span style="font-family: TimesNewRomanPSMT; font-size: 10pt;">New York: The Unconcious in Translation, page 30.</span></p></div></div></div></div></div></div></blockquote></blockquote><div id="gtx-trans" style="left: 161px; position: absolute; top: -20px;"><div class="gtx-trans-icon"></div></div> <div style='clear: both;'></div> </div> <div class='post-footer'> <div class='post-footer-line post-footer-line-1'><span class='post-author vcard'> Posted by <span class='fn'>lus</span> </span> <span class='post-timestamp'> at <a class='timestamp-link' href='http://queeringyerevan.blogspot.com/2024/09/psychotic-little-worlds.html' rel='bookmark' title='permanent link'><abbr class='published' title='2024-09-28T19:31:00+04:00'>7:31 PM</abbr></a> </span> <span class='post-comment-link'> <a class='comment-link' href='http://queeringyerevan.blogspot.com/2024/09/psychotic-little-worlds.html#comment-form' onclick=''>0 comments</a> </span> <span class='post-icons'> <span class='item-control blog-admin pid-53667758'> <a href='https://www.blogger.com/post-edit.g?blogID=6326805629849755094&postID=381000467469586200&from=pencil' title='Edit Post'> <img alt='' class='icon-action' height='18' src='https://resources.blogblog.com/img/icon18_edit_allbkg.gif' width='18'/> </a> </span> </span> <span class='post-backlinks post-comment-link'> </span> <div class='post-share-buttons goog-inline-block'> </div> </div> <div class='post-footer-line post-footer-line-2'><span class='post-labels'> </span> </div> <div class='post-footer-line post-footer-line-3'></div> </div> </div> </div> </div></div> <div class="date-outer"> <h2 class='date-header'><span>October 13, 2023</span></h2> <div class="date-posts"> <div class='post-outer'> <div class='post hentry'> <a name='7449058974960478946'></a> <h3 class='post-title entry-title'> <a href='http://queeringyerevan.blogspot.com/2023/10/angle.html'>անկյուն/angle</a> </h3> <div class='post-header'> <div class='post-header-line-1'></div> </div> <div class='post-body entry-content' id='post-body-7449058974960478946'> <p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">25/09/2023 </div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">performance</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div style="text-align: center;">untitled is a community center and gallery Tbilisi, Georgia.</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><br /><p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><iframe allowfullscreen="" class="BLOG_video_class" height="266" src="https://www.youtube.com/embed/dDVfh6dWuzU" width="320" youtube-src-id="dDVfh6dWuzU"></iframe></div><br /><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><br /> <div style='clear: both;'></div> </div> <div class='post-footer'> <div class='post-footer-line post-footer-line-1'><span class='post-author vcard'> Posted by <span class='fn'>լուսինե թալալյան</span> </span> <span class='post-timestamp'> at <a class='timestamp-link' href='http://queeringyerevan.blogspot.com/2023/10/angle.html' rel='bookmark' title='permanent link'><abbr class='published' title='2023-10-13T15:46:00+04:00'>3:46 PM</abbr></a> </span> <span class='post-comment-link'> <a class='comment-link' href='http://queeringyerevan.blogspot.com/2023/10/angle.html#comment-form' onclick=''>0 comments</a> </span> <span class='post-icons'> <span class='item-control blog-admin pid-432691308'> <a href='https://www.blogger.com/post-edit.g?blogID=6326805629849755094&postID=7449058974960478946&from=pencil' title='Edit Post'> <img alt='' class='icon-action' height='18' src='https://resources.blogblog.com/img/icon18_edit_allbkg.gif' width='18'/> </a> </span> </span> <span class='post-backlinks post-comment-link'> </span> <div class='post-share-buttons goog-inline-block'> </div> </div> <div class='post-footer-line post-footer-line-2'><span class='post-labels'> </span> </div> <div class='post-footer-line post-footer-line-3'></div> </div> </div> </div> </div></div> <div class="date-outer"> <h2 class='date-header'><span>July 12, 2023</span></h2> <div class="date-posts"> <div class='post-outer'> <div class='post hentry'> <a name='7402662378080564848'></a> <h3 class='post-title entry-title'> <a href='http://queeringyerevan.blogspot.com/2023/07/blog-post_12.html'>Օտարություն</a> </h3> <div class='post-header'> <div class='post-header-line-1'></div> </div> <div class='post-body entry-content' id='post-body-7402662378080564848'> <p><span style="font-family: arial;"> </span></p><b><h2 style="text-align: center;"><br /></h2></b><div style="text-align: right;"><span style="font-family: arial;">Յուլյա Կրիստևա</span></div><div style="font-weight: bold; text-align: right;"><b><span style="color: #999999; font-family: arial;"><br /></span></b></div><div style="font-weight: bold; text-align: right;"><b><span style="color: #999999; font-family: arial;"> </span></b></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;"> <span> </span><span style="color: #666666;">Տիկնա՛յք և պարոնա՛յք, </span></span></div><div><span style="color: #666666; font-family: arial;"><span> </span>Ձեզ հետ այս պահին խոսողը օտար է: Ի դեպ, ինձ նվիրված իր հոդվածը, որ լույս է տեսել 1970-ին «Քենզեն լիթեղեղ» (<i>Quinzaine Littéraire</i>) ամսագրում, Ռոլան Բարտը վերնագրել է «Օտարը»: Հոդվածը գրել էր 1965 թվին Փարիզ գալուցս ի վեր իմ առաջին ֆրանսերեն գրքի տպագրության առիթով: Ի՞նչ է օտարը: Մեծ ողբերգությու՞ն: Կամավոր ընտրությու՞ն: Թե՞ մերօրյա անսանձելի գլոբալիզացիայի համատեքստում այլևս սովորական դարձած վիճակ: Ինչպե՞ս են օտար լինում: </span></div><div><span style="color: #666666; font-family: arial;"><span> </span>Այսօր ձեզ հետ կկիսվեմ իմ կյանքի մի քանի դրվագներով, ինչպես նաև ավելի ընդհանրական մտորումներով, որ սերում են ֆրանսիացի Լուսավորիչների փիլիսոփայությունից որպես ավանդույթի հետ խզման արդյունք (Տոկվիլ, Հաննա Արենդթ), և որոնց մասին մանրամասնորեն գրել եմ «<i>Օտար՝ ինքներս մեզ</i>» գրքումս (Fayard, 1988): Նախ այդ սրտի ճիչը. ինչպե՞ս եմ զգում և ապրում օտարությունը: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;"><i><span style="color: #444444;">I. Տոկատա և Ֆուգա օտարի համար </span></i></span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Օտար. կոկորդումս սեղմված կատաղություն, թափանցիկությունը պղտորող սև հրեշտակ, անթափանց, անմեկնելի հետք: Ատելության և ուրիշի կերպարանք առած օտարը ո՛չ մեր ընտանեկան ծուլության ռոմանտիկ զոհն է, ո՛չ էլ հասարակության բոլոր դժբախտությունների համար պատասխանատու օտարածին տարրը: Ո՛չ ամենօրյա շարունակական բացահայտում է, ո՛չ էլ անմիջական հակառակորդ, որին հեռացնելով խումբը կհանդարտվի: Տարօրինակորեն օտարն ապրում է մեր մեջ. նա մեր ինքնության թաքնված երեսն է, այն տարածքը, որ ավերում է մեր տունը, ժամանակը, որ կործանում է համերաշխությունն ու բարյացակամությունը: Մեր մեջ նրա գոյությունն ընդունելով՝ մենք թոթափում ենք նրա հանդեպ տածած ատելության բեռը: Հայտնանշան, որ «մենքը» առնում է հարցականի տակ և նույնիսկ դարձնում անհնարին, օտարը սկսվում է այն ժամանակ, երբ վրա է հասնում իմ տարբերության գիտակցումը և ավարտվում, երբ մենք բոլորս ընդունում ենք, որ օտար ենք, անհնազանդ առ բոլոր տեսակի կապերն և համայնքները: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">«Օտարը», որ նախնադարում համարվում էր «թշնամի», կարո՞ղ է արդյոք անհետանալ ժամանակակից հասարակարգերում: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Մի թաքուն վերք, հաճախ չգիտակցված, օտարին նետում է դեգերումների գիրկը: Սակայն բոլորի կողմից մերժված այդ օտարը դա չի ընդունում. իր առջև ծառացած մարտահրավերը խլացնում է բողոքի ձայնը: «Դու՛ք չէ, որ վշտացրել եք ինձ», կատաղությամբ և անվեհերաբար մերժում է նա, «Մեկնելն իմ սեփակա՛ն որոշումն էր», միշտ բացակա, միշտ բոլորին անհասանելի: Մերժումը մի կողմից, անահասանելիույթունը՝ մյուս. եթե բավականին ուժեղ ենք տեղի չտալու համար, միակ բանը, որ մնում է անել, ճանապարհ փնտրելն է: Այդ ուրիշ, վստահաբար գոյություն ունեցող, բայց անհասանելի տեղով տոգորված օտարը պատրաստ է փախուստի: Այդ անտեսանելի, սակայն բաղձալի վայրի փնտրտուքներով տարված՝ նա չի ընկրկում ոչ մի խոչընդոտի առջև և անհաղորդ է մնում բոլոր տառապանքներին, իր հասցեին հնչող հայհոյանքներին և անընդհատ մերժված լինելու զգացումին: Նա փնտրում է այդ երկրամասը, որ գոյություն չունի, բայց կա իր երազներում, և որին թերևս պետք է տալ <i>անդին</i> անունը: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;"><span style="color: #666666;"><i>II. Ո՞վ է օտարը: </i></span></span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Պարադոքս Դեռ կխոսեմ անընդհատ դեպի <i>անդինը</i> գնալու հակման մասին, որ ապրում է օտարի մեջ և, ի դեպ, ապրում է բոլոր նրանց մեջ, ովքեր չունեն որոշակի ինքնություն, ում միակ հայրենիքը ճանապարհն է (« In via in patria », ասում է Օգոստինոս Երանելին), և յուրաքանչյուրին մտածել է տալիս այն փաստի մասին, որ ինքնությունը հարցական նշան է, ցավոտ, բայց հիացագին: Ինքնության այս բացատրությունը տրվում է մետաֆիզիկայի և փիլիսոփայության տեսանկյուններից. ես այն կդիտարկեմ հոգեվերլուծության շրջանակներում և կավարտեմ խոսքս: Բայց նախ խոսենք մի պարադոքսի մասին, որ օտարի մասին ունեցած մեր իրավա-քաղաքական ընկալման հիմքն է: Բացատրեմ: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Մենք հայտնվել ենք արատավոր շրջանի մեջ: Մի կողմից քաղաքական կանոնակարգումները կամ, առհասարակ, օրենսդրությունը որոշում են՝ ինչ տեղ հատկացնել օտարներին, փոփոխել և, անհրաժեշտության դեպքում, բարելավել նրանց կարգավիճակը: Մյուս կողմից հենց այդ բոլոր կանոնների և օրենքների արդյունքում է, որ գոյություն ունեն օտարներ: Հիրավի, եթե գոյություն չունենար իշխանությամբ և օրենսդրությամբ ղեկավարվող սոցիալական խումբ, գոյություն չէին ունենա այդ ոչ յուրայինները, որոնք, որպես կանոն, աննպաստավոր են և ավելորդ խնդիրներ են ստեղծում: Հետևաբար կարող ենք հաստատել, որ փիլիսոփայական (հույն ստոիկներն ու լատինացիներն իրենց կոսմոպոլիտիզմով) և կրոնական (քրիստոնեության սկզբնական շրջանը) շարժումներն են, որ, վերանալով մարդու քաղաքական սահմանումից, նրան տալիս են քաղաքացու իրավունքներին հավասար իրավունքներ, սակայն այդ իրավունքներն ուժի մեջ են մտնում միայն <i>անդինի</i> բնակավայրերում, ինչ-որ աննյութեղեն, անմարմին քաղաքներում: Բոլորիս քաջ հայտնի է, որ օտարության ծնած տագնապների այս բացարձակ լուծումը, որ որոշ կրոններ առաջարկում են, բախվում է սեփական սահմաններին և սեփական դոգմատիզմին. ֆանատիկոսները սահմանում են նոր օտարների՝ նրանց, ովքեր չեն պատկանում իրենց հավատքին, և հեռացվում են ամբողջից ու հալածանքների ենթարկվում: Այդ ժամանակ քաղաքական իրավասությունը վերածվում է պատվարի, քանի դեռ այդ մեխանիզմները կուլ չեն գնացել, ինչ-որ պահից սկսած, այս կամ այն սոցիալական խմբի շահերին կամ էլ քաղաքական իշանությանը: Ըստ ամենայնի, այդ ժամանակ կդիմենք բարոյական և կրոնական կոսմոպոլիտության օգնությանը, և մարդու իրավունքները կջանան պահպանել այն սակավաթիվ իրավունքները, որ քաղաքացիները նպատակահարմար են գտել շնորհել ոչ քաղաքացիներին: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Քաղաքականության, կրոնների և փիլիսոփայության միջև նուրբ հավասարակշռություն պահող այս խաղը ժողովրդավարության լավագույն միջոցն է օտարներին դիմակայելու համար, որոնք պետություններն իրար դեմ հանելու երկյուղալի առավելությունն ունեն, բայց նաև քաղաքական բանականությանն ու բարոյական բանականությանն են դրդում առճակատման: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;"><i>Մա՞րդ, թե՞ քաղաքացի </i></span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Մարդու՞ իրավունքներ, թե՞ քաղաքացու՛ իրավունքներ: Այս հակասականությունը, որի ծագումն ու անկումը (անկում, որ ծնունդ է տվել տոտալիտարիզմին) նկարագրել է Հաննա Արենդթը, հստակորեն ի հայտ է գալիս օտարի խնդրի՝ ժամանակակից հասարակությունների ընկալման մեջ: Քաղաքացու և մարդու միջև դրվող տարբերությունը օտարներին վերաբերող առանց այդ էլ դժվարլուծելի խնդիրները փակուղի է մտցնում. հիրավի, տվյալ (թեկուզ ամենաժողովրդավար ու համակարգված) քաղաքակրթությանը կամ ազգին պատկանող մարդու իրավունքները սահմանելու համար ստիպված ենք այդ իրավունքներից զրկել ոչ-քաղաքացիներին, այսինքն՝ այլոց, ոչ յուրայիններին: Այս գործելաոճի՝ ծայրահեղության հասնող հետևանքն այն է, որ կարող ենք քիչ թե շատ մարդ համարվել, եթե քիչ թե շատ քաղաքացի ենք. նա, ով քաղաքացի չէ, չի կարող լիարժեք մարդ լինել: <i>Մարդու</i> և <i>քաղաքացու</i> միջև կա մի սպի՝ օտարը: Արդյոք նա լիարժեք մարդ կարո՞ղ է համարվել, եթե քաղաքացի չէ: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Օտարի մերօրյա խնդրի այս գիտակցված ծայրահեղ ձևակերպումը չի ենթադրում անարխիստական կամ «ձախական» պահանջներ: Այն պարզապես ընդգծում է, որ իրավական տեսանկյունից օտարներին վերաբերող խնդիրը բացատրվում է դասական տրամաբանությամբ, այն է՝ քաղաքական խումբ և դրա ծայրակետը համարվող Ազգ-պետություն: Տրամաբանություն, որ ենթակա է կատարելագործման (ժողովրդավարություն) կամ վատթարացման (տոտալիտարիզմ), և չի ժխտում, որ հիմնված է որոշակի բացառությունների վրա, որոնցից, որպես հետևանք, ծնունդ են առնում այլ կազմավորումներ (բարոյական և կրոնական, որոնք աչքի են ընկնում իրենց աբսոլյուտիստական անզուսպ նկրտումներով) այդ Ազգ-պետություն տրամաբնության շրջանակներում չտեղավորվող խնդիրները, տվյալ դեպքում օտարների խնդիրը և դրա հավասարարական լուծումն ապահովելու համար: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Հաշվի առնելով երկրագնդով մեկ սփռված օտարների աննախադեպ քանակը՝ երկու ծայրահեղ լուծումներ են պատկերվում: Կա՛մ մենք գնում ենք դեպի Համաշխարհային միացյալ պետություններ, որոնք կներառեն բոլոր նախկին Ազգ-պետությունները (տևական գործընթաց, որը հնարավոր է թվում ներկայիս տնտեսական, գիտական և մեդիա ոլորտի զարգացումների համատեքստում), կա՛մ էլ ընդունում ենք, որ հումանիստական կոսմոպոլիտությունը ուտոպիա է, և յուրահատուկ լինելու հավակնությունները պարտադրում են այն համոզմունքը, որ քաղաքական փոքրիկ միավորումները ամենաօպտիմալ կառույցներն են մարդկության գոյությունն ապահովելու համար: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Ինչպես նկատում եք, իրավաքաղաքական պատասխանն անպայմանորեն դիտարկվում է փիլիսոփայական ընկալումների լույսի ներքո, որ ժամանակակաից աշխարհն ունի օտարի մասին: Այսպիսով, առաջարկում եմ՝ վերհիշենք ժամանակակից մտքի պատմության մի քանի վճռորոշ պահեր, երբ ազգային մարդը բախվել է մարդկային զանազանությանը: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;"><span style="color: #666666;"><i>III. Իմ թշնամին, իմ նմանակը, իմ եղբայրը </i></span></span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;"> Նախ հասկանանք՝ ինչու է խմբին (կլանին, ընտանիքին, ցեղախմբին, ազգին) չպատկանելը, որն օտարի հիմնական բնորոշումն է, վտանգի ենթարկում իմ ինքնությունը: Որովհետև <i>ինքնությունը</i> ինչ-որ անորոշ բաղադրիչ է՝ փխրուն ու հարաբերական հաստատունության: Բայց <i>խմբին պատկանելու </i>այդ զգացումը տագնապները կարող է մարել, եթե այն վերջնական չէ: Հիշենք Մարսել Պրուստի խոսքերը. Ֆրանսիայում Համլետի հայտնի ասույթը՝ «Լինե՞լ, թե՞ չլինել»-ը, վերածվել է «Լինե՞լ <i>դրանից</i>, թե՞ չլինել»-ի՝ ի պատասխան Վոլտերի սարկազմին, որ «մարդիկ դառնում են աստվածավախ, որովհետև վախենում են <i>ոչ մեկը</i> լինելուց»… Մեզ նման ասուն էակների համար խումբը (ընտանիք կամ ազգ) միայն մեր կենսաբանական (բնական) շարունակությունը չէ, որ ապահովում է: Խումբը կառուցում և պահպանում է իմաստը, ասուն էակի սահմանադրական և տնտեսական (ապրուստի միջոցներից օգտվելը) տարածքները: Խումբը իմ լեզվի, արժեքների և պատմական մշակույթի բնական միջավայրն է (հունարեն «էթոս» բառի նախնական իմաստը «բնական միջավայրն է»): Ասուն էակը, որ մենք բոլորս ենք, իր մեջ կրում է իրեն ծնունդ տվողներին, և նրանց ավանդույթներն ու լեզուն իր էթոսն ու էթիկան են: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Արդեն հասկացանք, որ դրանից լինելը (խումբ, ընտանիք, ազգ) կարող է <i>հակադեպրեսանտի</i> ազդեցություն ունենալ մարդու վրա: Ընտանիքն ու ազգն իմ հակադեպրեսանտներն են, որոնք, ավա՜ղ, շատ արագ վերածվում են կործանարար և ինքնակործան մոլագարային կրքի: Սակայն (հոմո սապիենսի գոյության ներկայիս փուլում) իմ ինքնությունը կառուցվածքայնորեն դրա կարիքն ունի, և օտարներն իրենց ներակայությամբ այդ ինքնությունը վտանգի տակ են դնում ու սպառնում են կործանել այն: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Անտիկ Հունաստանից եվրոպական մայրցամաք եկած առաջին մարդիկ օտարներ էին մեզ համար: Վերցնենք Էսքիլես Աթենացու (մ.թ.ա. 5-րդ դար) Դանայուհիների օրինակը իր «Խնդրարկուները» պիեսից: Անհատակ կարասը ջրով լցնելու հավերժ պատիժը կրող Դանայուհիների օտարությունը կրկնակի էր, քանի որ ծագումով Եգիպտոսից էին ու ընդդիմանում էին ամուսնությանը, ընտանիքին, որ համայնքի հիմքն է, և դրամատուրգն այլ բան չի գտնում նրանց քաղաքական կարգավիճակն ապահովելու համար, քան նրանց խորհուրդ տալ, որ աղերսեն. «Սովորե՛ք զիջել, այս կողմերում մարդիկ դյուրաբորբոք են… չափազանց ինքնավստահ խոսքը թույլերի համար չէ»: Այսպիսով, ինտեգրվելու համար այդ առաջին հունական օտարությունը չի առաջարկում այլ լուծում, քան աղերսելը: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Անտիկ դարաշրջանում, երբ մշակվում է քաղաքացիական աղերսակցության գաղափարը՝ կոյինոնիան (koïnonia), Պերիկլեսը բոլոր քաղաքացիներից պահանջում է ապացուցել, որ աթենացիներ են և՛ հայրական, և՛ մայրական կողմից, հակառակ դեպքում կհամարվեն բարբարոսներ և առանց որևէ քաղաքական իրավունքների օտարներ: Որքան էլ մերժված ու վայրի լինեն, օտարները շարունակում են հմայել մեզ, և Սոկրատեսի համար «հույն» բառը ցույց է տալիս մշակույթը, ոչ թե ազգը. «Հույն են համարվում նրանք, ովքեր իրենց մասնակցությունն են բերում մեր դաստիարակությանը, ոչ թե նրանք, ովքեր նույն ծագումն ունեն, ինչ մենք» (<i>Ներբող</i>): </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Ի վերջո հելլենական կոսմոպոլիտությունը աստիճանաբար սկսում է զարգանալ. դրա վառ ապացույցը Մենանդրոսի ասույթն է Տերենտիուսի լատիներեն թարգմանությամբ. «Ես մարդ եմ, և այն, ինչ մարդկային է, օտար չէ ինձ»: Սակայն ստոիկ փիլիսոփաներ Զենոն Կիտիոնցին (մ.թ.ա. 3-րդ դար) ու Քրիսիպոսն են (մ.թ.ա. 2-րդ դար), որ մշակում են տիեզերական հաշտության գաղափարը (<i>oikéiosis</i>), որ կարող ենք նաև հասկանալ որպես «ներքին կապ» կամ կենսական եռանդ, որ մարդուն հաշտեցնում է ինքն իր հետ: Այստեղից բխում է հռոմեական <i>conciliatio</i> և <i>commendatio</i> (Ցիցերոն) կամ <i>comitto</i> գաղափարը (Սենեկա): Որից էլ ավելի ուշ սերել են <i>amornostri</i> և <i>caritas</i> հասկացությունները՝ ստոիկների գիտակից կյանքի հիմքերը, որ միավորում են մարդկային ցեղը. <i>caritas generis romani</i> (Ցիցերոն): </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Արդեն հասկացանք, որ պատմության այդ պահից սկսած՝ գոյություն չունեցող երկրամասի փնտրտուքներով տարված օտարը դնում է իր ծանր հարցական նշանը ոչ միայն ԽՄԲԱՅԻՆ ԻՆՔՆՈՒԹՅԱՆ և դրա քաղաքական կառավարման վրա, այլ նաև անհատի ինքնության և, որ ավելի հիմնավոր է, ԷԱԿԻ վրա, որ մենք ժառանգում ենք մետաֆիզիկայից: Եթե այն մեզ պարտադրում է ընտրություն կատարել ինքնության ջղաձգումների և խմբային, ընտանեկան, ազգային ապակառուցում-վերակառուցումների մեջ, օտարն է՛լ ավելի սրությամբ է դնում անդրանցիկության (տրանսցենդենտության) անշրջանցելի հարցը. այդ ցանկությունն անընդհատ այլուր գնալու, միշտ ավելի բարձր, ավելի արագ, ավելի ուժգին, որ բաժանում է, <i>մաքրագործում ու հաշտեցնում</i>: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Հրեական կրոնն այլ տրամաբանություն է առաջարկում. ոչ թե հաշտեցումի, այլ ընտրության տրամաբանությունը (ընտրել: «bahar» (հայացք նետել), որը բյուրեղանում է դաշինքով («bérit» = հանձնառություն, պատասխանատվություն և հավատարմություն): Խոսելով արտագաղթի մեջ գտնվող օտարի դեգերումների տեսանկյունից՝ Թորայի նպատակն է ոչ թե տարբերությունը վերացնելը, այլ, օտարությունը դիտարկելով որպես անվերջանալի երևույթ, այն համարել միաժամանակ և՛ փորձություն, և՛ ընտրություն: Օտարությունն ընտրություն է, որովհետև նախ և առաջ այն փորձություն է (փնտրել մի երկրամաս, որ գոյություն չունի, փնտրել անդինը, անդրանցիկությունը): Դաշինքը չէ՞, որ Օրինաց երկրորդ գրքում արդեն իսկ տարածվում է Եգիպտոսով մեկ մարգարեների ունիվերսալիզմից առաջ, Ամոսից մինչև Երեմիա. «Դու չես գարշի եգիպտացուց, որովհետև դու հյուր ես եղել նրա երկրում» (XXII, 3-9): Այստեղ ուզում եմ նաև հիշել Մովաբացի Հռութին՝ Դավիթ արքայի նախնուն, որ օտարությունը դրեց հրեական թագավորության հիմքում: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Նախ Պողոս Տարսոնացին, ապա նաև Օգոստինոս Երանելին ամփոփում են օտարությունը. մի կողմից այդ ընտրությունը, որն ինձ մղում է ինձանից և ազգից անդին, մյուս կողմից «ներքին կապը», հունա-հռոմեական հաշտեցումի կենսական եռանդը: Խոսքն Էկլեզիայի մասին է: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;"><i>Էկլեզիան</i> հակադվրում է լաոսին (ժողովուրդ) Նոր դաշինքի ծրագրով, որ Պողոսն ուղղում է Հռոմեական կայսրության սահմաններում բնակվող վշտահար օտարներին, ինչպես նաև բոլոր տագնապներին՝ ի տես կորսված իմաստի, խոսող էակների թափառող յուրօրինակությանը, ըստ Օգոստոս Երանելու <i>Civitas Peregrina</i>-ի բոլոր թափառականներին: Այդ նոր դաշինքը կստեղծի մարդկային ունիվերսալիզմ, «ժողովուրդներից» անդին, կստեղծի Էկլեզիայի «միակ ժողովրդին»: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;"><i><span style="color: #666666;">IV. Պատմական իդեալական տեսակը</span> </i></span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Ֆրանսիացի Լուսավորիչները և այնուհետև <i>Մարդու և քաղաքացու իրավունքների հռչակագիրը</i> փորձում են հենց քաղաքական համաձայնագրի մեջ ներմուծել քաղաքական ինքությունների այդ ապակառուցումը, ունիվերսալությունը ներունակ դարձնել իշխանության համար: Եվ արդեն 18-րդ դարից սկսած՝ դա փորձում էին իրագործել մարդկային ցեղի միավորվածության գաղափարի և իրավական, սոցիալական ու քաղաքական ջանքերի միջոցով, ժամանակակից գլոբալիզացիայի համատեքստում մշակութային զանազանության մեջ <i>միասին ապրելու </i>միջոցով: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Երբ վերադարձա Ասիզիի Հանուն խաղաղության և արդարության միջկրոնական հանդիպումից (հոկտեմբեր, 2011թ.), որտեղ Բենեդիկտոս XVI պապն արտասանեց ինձ խորապես տպավորած այս նախադասությունը. «Ոչ ոք ճշմարտության սեփականատերը չէ», Բերնարդինական ընկերներիս առաջարկեցի ստեղծել Մոնտեսքյոյի խմբակ կրոնավորների՝ քահանաների, ռաբինների, իմամների, և հումանիստների մասնակցությամբ, որպեսզի մտածենք ու աշխատենք միասին: Ինչո՞ւ Մոնտեսքյո: Մոնտեսքյոն՝ «առաջին մտածողը, որ հղացել է պատմական իդեալական տեսակի գաղափարը» (ըստ Էռնստ Կատիեի), երկրագնդի քաղաքական հյուսվածքի ու «այդ տեսակի» հիմքում տեսնում է «դյուրահաղորդությունն» ու «ընդհանուր ոգին», որ կառավարում է վերջապես իր իրական ունիվերսալությունը վերգտած մարդկային տեսակին: Ազգի կարևորությունը չժխտելով հանդերձ՝ Մոնտեսքյոն այն փոխադրում և տարրալուծում է սահմաններ չունեցող քաղաքական փիլիսոփայության մեջ. մարդկային տեսակի առավելագույն ինտեգրում իրագործելի չափավոր <i>իդեալականությանը</i>: Համարելով, որ ազգային պատկանելության զգացումը պատմության ընթացքին զուգահեռ մոտենում է իր մայրամուտին («Եթե ես ինչ-որ բան իմանայի, որն ինձ օգուտ կբերեր, բայց կվնասեր ընտանիքիս, ես այն կջնջեի մտքիցս: Եթե ես ինչ-որ բան իմանայի, որ օգուտ կբերեր ընտանիքիս, բայց կվնասեր հայրենիքիս, ես կփորձեի մոռանալ այն: Եթե ես ինչ-որ բան իմանայի, որ օգուտ կբերեր հայրենիքիս, բայց կվնասեր Եվրոպային, կամ օգուտ կբերեր Եվրոպային, սակայն կվնասեր մարդկությանը, ես այն ոճիր կորակեի») և հիմնական շեշտը դնելով միջազգային բաց և փոխկապակցված հանրության վրա առևտրի զարգացման շնորհիվ, որ կղեկավարվի Եվրոպայի կողմից և հաշվի կնստի փողի և ապրանքների շրջանառությունը որոշող չափավոր նորմերի հետ, Մոնտեսքյոն մշակում է մի նատուրալիստական ռացիոնալիզմ, որ կարելի է զուգակցել ստոիկների հետ: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Այսուհանդերձ, ժամանակակից քաղաքական մտքի ծննդյան պահից սկսած, զարգանում է անվտանգության ցանց, որ, ըստ իրեն, պետք է թույլ չտար <i>սոցիալականի </i>ու <i>քաղաքականի</i> կոպիտ ինտեգրումը մեկ ընդհանուր մարմնի մեջ, որն ի չիք կդարձներ ազատության ցանկացած հնարավորություն: Անվտանգության այդ ցանցի մեջ են ներառվում իշխանության բաժանումը, զգոնամիտ իրավասությամբ սահմանափակվող սահմանադրական միապետության պահպանումը, <i>մասնավորի</i>, նույնիսկ <i>գաղտնիի</i> հարգանքը ոչ համասեռ, բայց որպես առանձնահատկությունների միավորում ընկալվող սոցիալական ամբողջի մեջ (հարգելով հպատակների «թուլությունն» ու «վեհերոտությունը»), տարբերակված ենթաբաժանումների (<i>քաղաքական, սոցիալական, մասնավոր</i> և այլն) և համակարգերի խաղի եղանակով անդարմանելի տարբերությունների ներդաշնակեցման փորձի շնորհիվ իշխանությանը վերագրվող չափազանց մեծ կարևորության վերանայումը: Այսպիոսով, Մոնտեսքյոյի պատկերացրած կոսմոպոլիտությունը մերժում է միասնական հասարակությունը՝ ի նպաստ անհատների առանձնահատկությունների փոխհամաձայնեցված զանզանության: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;"><span style="color: #666666;"><br /></span></span></div><div><span style="font-family: arial;"><i><span style="color: #666666;">V. Մարդն ընդդեմ քաղաքացու</span> </i></span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Նվազագույնը, որ կարող ենք ասել, այն է, որ Մոնտեսքյոյի ժամանակաշրջանին հաջորդած դարերի ընթացքում ազգայնականությունը հաստատել է նրա նախազգուշությունների և անվտնգության ցանցերի կարիքը: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Այսուհանդերձ, Ֆրանսիական հեղափոխությունից հետո և արդեն Մարդու և քաղաքացու իրավունքների հռչակագրում (16 օգոստոսի 1789թ.) ակնհայտ է դառնում, թե դեռ որքան հեռու է այդ հորիզոնը, և խաղաղ կառավարումը աննկատ կերպով հրաժարվում է ունիվերսալության գաղափարից («մարդիկ» առհասարակ) և իր քաղաքական ասոցիացիաներից, որոնք ենթադրվում է, որ պետք է ապահովեին հավասարարական բնական իրավունքների ի կատար ածումը, պատմականորեն «էական» «քաղաքական ասոցիացիան»՝ ազգը, ստեղծելու համար: Նորից հանգում եմ խոսքիս սկզբում հիշատակած պարադոքսին. </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Հոդված 1. «Մարդիկ ծնվում են ազատ և հավասար իրավունքներով …»: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Հոդված 2. «Օրենքը ընդհանուր կամքի արտահայտությունն է. բոլոր քաղաքացիներն իրավունք ունեն մասնակցելու դրա [օրենքի] ստեղծմանը…»: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Սրանից հետում է, որ «բնական» մարդը զուր է ունիվերսալ համարվում. այն պահից սկսած, երբ նա մտցվում է քաղաքականության դաշտ, անմիջապես դառնում է ազգային մարդ: Տրամաբանության այս սայթաքումը, արևմտյան հասարակարգերի տնտեսական զարգացմանը զուգընթաց, կհանգեցնի Ազգ-պետությունների ստեղծմանը և, որպես հետևանք կամ շեղում, ծնունդ կտա ազգայնականության կտրուկ վերելքին 19-րդ և 20-րդ դարերում: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Այսուամենայնիվ, հարկ է ընդգծել բազում անգամներ վերացականության մեջ մեղադրված զգուշավորությունը, որ տարբերություն է դնում ազգային քղաքացու և բնական ու ունիվերսալ մարդու մեջ: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Ֆրանսիական հռչակագրում տեղ գտած այդ իրավունքները բխում են բնությունից և սահմանվում են որպես «ազատություն», «սեփականություն», «ազգային ինքնիշխանություն»: Ամերիկյան հռչակագրում տեղ գտած իրավունքները բխում են Աստծուց և կոչվում են «կյանք», «ազատություն», «երջանկություն»: Ցավալի է, որ այդ մարդ/քաղաքացի երկվությունը տեղ է գտել նույնիսկ առավելագույն հավասարության պարտադրանքի պայմաններում: Կարող ենք իրավամբ քննադատել այդ դրույթի անճշգրտությունը («աստվածայի՞ն», թե՞ «բնական»), որ ընկած է մարդկային հավասարության հիմքում: Այսուհանդերձ, ժամանակակից պատմության սարսափելի անցուդարձերից հետո մեզ մնում է միայն հիանալ գոյություն ունեցող էթիկական և քաղաքական ինտուիցիայով, որ, մարդկանց ազգային քաղաքական էությունը ճանաչելու պատմական անհրաժեշտությունից զատ, իրեն վերապահում է նաև մի անօտարելի հորիզոն, որ երբեք չի զիջի ազգային քաղաքական խղճին և դրա իրավասությանը: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Կանտը տալիս է այս ժամանակակից ունիվերսալության արմատական ձևակերպումը: Իր «Խորհրդածություններ ունիվերսալ պատմության շուրջ կոսմոպոլիտության տեսանկյունից» աշխատության մեջ (1784) նա «բարոյական հրամայականը» բացատրում է իրավական և գործնական դաշտերում՝ աչքի առաջ ունենալով «արտաքին օրինական հարաբերությունները պետությունների միջև», և ջատագովում է ազգային իրավունքների ֆեդերացիան «Ազգերի մեծ ընկերակցության» շրջանակներում՝ «միասնական կամքի օրինական որոշում և միավորված ուժ»: Սակայն այդ համընդհանուր իրավունքի իրականացումը բախվում է մի մեծ դժվարության. առանց տրանսցենդենտալ համընդհանուր և բարձրագույն ատյանի ի՞նչպես ապահովել այդ «միացյալ կամքի» գոյությունը կամ ստեղծել այդ երկիրը, որ վեր կլինի մյուս բոլոր երկրներից, և որտեղ ժողովուրդներն ու երկրները իրենց շարքերը կընդունեն օտարներին, որոնք այլևս կդադարեն որպես այդպիսին լինելուց: Կանտն ինքն էլ իր այդ գաղափարն արտառոց է համարում: «Խենթ գաղափար» ասում է նա՝ մտաբերելով Շառլ Իռենե Կաստել դը Սեն Պիեռին և Ժան-Ժակ Ռուսոյին, որ իրենից առաջ ադեն խորհրդածել էին այդ հարցի, ինչպես նաև «մարդկանց անհաղորդ դյուրահաղորդության» շուրջ: Այսուհանդերձ, Կանտն իր այդ գաղափարից չի հրաժարվում և շարունակում է այն դիտարկել որպես «ցավը դարմանելու միակ հնարավոր միջոց»: Ինչպե՞ս բացատրել այդ օտարընկալությունը, այդ կամավոր մեծահոգությունը: «Շատ պարզ…. որովհետև Երկիրը կլոր է», շատ գործնական, բայց և միամտաբար ամփոփում է նա: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Հոլոքոստը և միջհամայնքային կոտորածները, որ 21-րդ դարում էլ դեռ շարունակվում են ամբողջ թափով, ապացուցում են այն փաստը, որ, չնայած նշանակալից առաջընթացին, «բարոյական հրամայականը», երկրագնդի սահմանափակ մակերեսը և միջազգային իրավունքի իրավաքաղաքական բարեփոխումները, միևնույն է, դեռ անզոր են լուծելու օտարների սոցիալ-քաղաքական խնդիրները: Նրանք օր օրի ավելի մեծ դժվարությամբ են դիմակայում անդինի այդ ազուսպ մղումին, որով համակված ենք բոլորս և հատկապես օտարները, որոնք ինտեգրման անհաջող փորձերի պատճառով ոչ միայն չեն որդեգրում աղերսելու սկզբունքը, այլ նաև բաց են թողնում կյանքի ազդակների սանձերն ու հանձնվում են մահվան ազդակների տարուբերումներին: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">«Ինտելեկտուալ և բարոյական համագործակցության», ինչպես նաև «հաշտեցման» բացակայության պայմաններում մենք դեռ շատ հեռու ենք ստոիկներից, <i>religere</i>-ի խաղաղաբեր միտումներից և Կանտի «միացյալ կամքից»: Ռաձինգերն ու Հաբերմասը կոչ էին արել վերադառնալու հավատքին («Դեմոկրատական պետության նախաքաղաքական հիմքերը», 2004): Բայց ո՞ր հավատքին: Կրոնների միջև երկխոսությունը կարծես թե ի զորու չէ վերջ դնելու հավատացյալների միջև կոտորածներին: Խաղաղամիտ բուդդայականությունը նույնիսկ միանգամայն ընդունակ է հալածելու իր օտար հակառակորդներին: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Ես ուզում եմ ինձ թույլ տալ կարծել, որ հումանիտար գիտություններն օր օրի ավելի շատ են սկսում հասկանալ մարդու հոգեկան կյանքը, և դրանց ու հատկապես հոգեվերլուծության զարգացումը իրենց ունիվերսալիստական և կոսմոպոլիտական մոտցումներով նորովի են նպաստում ժամանակակից հումանիզմի վերստեղծմանը հատկապես ինքնության տագնապների համատեքստում, որ համակում են օտարներին, բայց նաև բնիկներին, որ օտարներին հյուրընկալում են թվայնացված գլոբալիզացիայի պայմաններում: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;"><i><span style="color: #666666;"> VI. Տագնապահարույց օտարությունն ըստ Ֆրոյդի </span></i></span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Զիգմունդ Ֆրոյդի (1856-1939) գյուտի երկու հիմնարար կետ անմիջականորեն վերաբերում են մեր նյութին: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Նրա սահմանած «տագնապահարույց օտարությունը» (<i>Unheimlich</i>) մեզ դրդում է դիմադրելու զգացմունքային ռեակցիաներին, որ ծնվում են օտարին ի տես, որն էլ իր հերթին նույնացվում է արտասովորի և վտանգավորի հետ: Արտասովոր օտարը, ում մենք մեջքով ենք շրջվում, որին չենք ընդունում կամ հալածում ենք, որին որպես սպառնալիք ենք դիտում կամ ում գթասրտորեն ընդունում ենք, տեղ տալիս, մանկամտի տեղ դնում կամ էլ ուժ տալիս, այդ արտասովոր օտարը որպես այդպիսին գոյություն չունի, ասում է Ֆրոյդը: Նա մեր մեջ արթնացնում է այն վախերն ու հոգեկան տրավմաները, որ մենք մոռացել ենք, խեղդել ենք մեր մեջ, և որոնք արթնանում և մեր ներկա են ներխուժում ուրիշին և հատապես օտար մեկին հանդիպելիս: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Հոգեվերլուծությունն ասում է, որ դուք ի զորու չեք արմատախիլ անելու օտարին, յուրաքանչյուր առանձնահատկություն իր մեջ կրում և ուրիշի մեջ առաջացնում է սիրո և ատելության զգացմունքներ, բայց ինքներդ ձեր մեջ դրանք հստակ գիտակցելու դեպքում ուրիշին ավելի հեշտորեն կընդունեք: Տարօրինակություններին ընտելանալով (վախեր, տագնապներ, բռնություն, բացասում, որ կան, ապրում են մեր մեջ), ինքներդ ձեր օտարությանն իմաստ հաղորդելով՝ դուք կյանքի եք կոչում այդ «ներքին կապը» (<i>oikéiosis</i>), այդ տիեզերական հաշտեցումը, որ «մարդկային ցեղի» ունիվերսալության հիմնաքարն է: Օտարի հարուցած այս տագնապների հոգեկանացումը մեզ հուշում է, որ վերաբնակիչներին և նրանց ընդունող բնիկներին պետք է անհատականապես օգնել միմյանց հանդիպելու փուլում: Այն չի «լուծում» «օտարների խնդիրը»: Ըստ ամենայնի՝ այդ հոգեկանացումը կարող է միայն ավելանալ խնդրի տնտեսական, իրավական և սոցիալական կողմերին: Բայց խնդրի քաղաքական կողմի ավելի խորն ընկալումը մեզ ստիպում է գիտակցել սեփական պատասխանատվությունը և վկայում է այն մասին, որ ունիվերսալիստական հումանիզմը բավականին խրթին և նուրբ փորձառություն է, որը պետք է վերահիմնել՝ հաշվի առնելով յուրաքանչյուրի անհատականությունը և զինվելով ծով համբերությամբ: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Վերացական ունիվերսալիզմի թակարդը չընկնելու համար մեզ մնում է միայն մեկ անհաստատ, բայց անշրջանցելի և բոլորիս համար հասանելի միջոց. այն է՝ անհատական օգնություն ցուցաբերել մեր մեջ ապրող օտարին և մեզնից դուրս գտնվող օտարներին: Ինձ համար սա անհրաժեշտություն է, եթե հաշվի առնենք գլոբալիզացիայի արդյունքում տիրող քաղաքակրթական մեծ ճգնաժամը և միգրացիոն անկասելի հոսքերին բախվող ազգերի տագնապները: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Խոսքս ավելի համոզիչ դարձնելու համար ուզում եմ հիշեցնել (հաճախ) դեռահաս օտարների օրինակը. նրանք պաշտպանված չեն սոցիալական մեկուսացումից, խոր դեպրեսիայից և իրենց էության թաքնված մոլագար կողմից, որ կոչվում են ինտեգրիստական մոլեռանդություն կամ գանգստերային ինտեգրիզմ (կրոնական ավանդապահություն): </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><i><span style="color: #666666;"><span style="font-family: arial;">V</span><span style="font-family: arial;">I</span><span style="font-family: arial;">I. Օտարությունն ու Օտարության արմատական չարիքը </span></span></i></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Հիրավի, նորանոր օտարներ գլխացավանք են դառնում ընդհանուր առմամբ գլոբալիզացիայի և մասնավորապես հանրապետական պակտի համար. հանուն իրավունքների պաշտպանության մղվող պայքարն այլափոխվում է վանդալիզմի, եթե չասենք գանգստերային ինտեգրիզմի, և մահասփյուռ մոլեռանդության: Թերևս սրանք այնքան էլ «նոր» երևույթներ չեն, եթե, ի թիվս այլ ինքնակործան շարժումների, հիշենք 19-րդ դարի նիհիլիստներին: Սակայն սրանք «նոր» են, որովհետև ծավալվում են կրոնների վերազարթոնքի համատեքստում և գործում են հանուն բացարձակի, որ այլևս վերափոխվել է ոչ թե «իդեալականության» <u>(աստվածային կամ աշխարհիկ ունիվերսալիստական)</u> այլ «իդեալականության հիվանդության»: «Նոր» են, որովհետև անդրադառնում են կամ անդրադարձնում են Մերձավոր Արևելքի ընդհարումները: Եվ որովհետև մարտահրավեր են նետում ֆրանսիական ոգով կառուցած ապակրոնացմանն ու աշխարհիկությանը: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">«Անբարենպաստ պայմաններում գտնվող դեռահասների» հանցավորությունը, երիտասարդների կամ ավելի տարեցների մոլեռանդությունը, որ մահապարտներ են դառնում իրեն «Իսլամական պետություն» <i>հոջորջող կազմակերպության համար, հակասեմականության նոր ալիքի մոլեգնումը փաստում են, որ թևակոխել ենք նիհիլիզմի նոր, ավելի արմատական փուլ, որ մեզ է ներկայանում միջկրոնական բախումների տեսքով</i>: Այն հատկապես վերաբերում է ներգաղթյալների ընտանիքներում ծնված երիտասարդ ֆրանսիացիներին, որոնց ընտանեկան ծանր միջավայրը, ուսման, մասնագիտական կյանքի անհաջողությունները դարձրել են շատ խոցելի տարր և պատճառ են հանդիսացել, որ նրանք մեկուսանան հասարակությունից: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Ինչպես <i>բոլոր դեռահասները</i>, այս խոցելի դեռահասները նույնպես ընդվզում են «համակարգի» դեմ, շարունակ փորձում են իրենց տեղը գտնել հասարակության մեջ, անվերջ փորձում են հասնել իրենց իդեալին, տարված են <i>դրախտայինի</i> փնտրտուքներով: Նրանց համակած <i>անդինի</i> այս տենդը հասնում է բռնության ծայրահեղ աստիճանի և խրվում է թուլակամ «ես»-ի մեջ և ավերածություններ անում: Իդեալներն այդժամ ի չիք են դառնում ազդակներից ամենահզորի՝ մահվան ազդակի ճնշման տակ, որ ավելի հզոր է, քան կյանքի ազդակը: Այս կազմաքանդումն անմիջապես լարում է քաղաքակրթության զսպանակները՝ երևան հանելով հոգկան կյանքի բաղկացուցիչ մասը կազմող մինչկրոնական «հավատալու պահանջի» կործանումը: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Հոգեվերլուծությունը հարցին մոտենում է անհատի այդ խոր կազմաքանդման տեսանկյունից, դա ներքին կապի վերացումն է (ես գոյություն չունեմ, գոյություն ունի միայն ամեն ինչի պատրաստ և ամենակործան կազմաքանդումը) և ուրիշի հետ կապի վերացումն է, <i>ապաօբյեկտացումը</i> (ուրիշը չունի ո՛չ արժեք, ո՛չ էլ իմաստ), որտեղ իշխում է չարի ոգին, «արմատական չարիքը»: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;"><i><u>Ի՞նչ ենք հասկանում՝ արմատական չարիք ասելով:</u></i> Այն մարդկային էակների ավելորդությունը հայտարարելն ու ավարտին հասցնելն է. նրանց սպանելն է (Կանտ, Արենդտ): </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Ո՞րն է արմատական չարիքի առաջացման պատճառը: Միստիկան և գրականությունը յուրովի են մոտենում այդ հարցին: Մենք՝ քաղաքական պակտի հարողներս, չենք կարող բավարարվել նրանց տված պատասխանով: Հոգեվերլուծության մեջ ունեցած փորձս ինձ թույլ չի տալիս նաև սահմանափակվել միայն ըմբոստանալով: Ես ուզում եմ հասկանալ <i>արմատական չարիքի տրամաբանությունը</i>, որ կարողանամ հղկել այդ տագնապին, այդ օտարությանը տրվող բացատրությունս <i>տրանսֆեր-կոնտրտրանսֆերի</i> շրջանակներում: Մենք սկսում ենք հասկանալ, որ այդ նոր օտարնրի շրջանում որոշ մարդիկ, հատկապես դեռահասները, անձնատուր են լինում իդեալականության հիվանդությանը. նրանք բառացիորեն պոռթկում են՝ <i>բոլորովին անընդունակ տարբերելու ներսը դրսից, սեփական անձն ուրիշից</i>: Մահվան ազդակը համակում է հոգեկան կյանքը, սեփական անձից և ուրիշից ձեբազատված՝ չկա ո՛չ «ես», ո՛չ «դու», կույր և ինքնակոծրան հակումները քաշում են «մեզ» իրենց հատակը: Հավատալու պահանջը հօդս է ցնդում <i>ներքին կապի վերացման և ապաօբյեկտացման կայսրությունում՝</i> ուղեկցված ինչ-որ խելացնոր հաճույքով կամ էլ առերևույթ ու խաբուսիկ անտարբերությամբ: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Օտարների մեջ տարվող պատերազմներում, որ կերտել են պատմությունը, մարդիկ միշտ փորձել են տարբերակել «չարը» «բարուց», որ ձևավորվում են արժեքների բախման արդյունքում, արժեքներ, որոնք իրենց հերթին արտացոլում են իրարից տարբերվող կամ իրար հետ մրցակցող սեռազգայական հետաքրքրություններ: <i>Կրոնական Մարդը և Բարոյական Մարդը</i> այդ արժեքների կրողներն են. քիչ թե շատ մեղավոր և ըմբոստ՝ նրանք ապրում են հանուն այդ արժեքների, հոգում են դրանց պահպանման մասին և լիահույս են, որ ի վերջո կկարողնան պարզաբանել դրանք միմյանց կործանելու փոխարեն իրար ավելի լավ հասկանալու համար: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Այս խնդրական <i>չարիքի</i> կողքին գոություն ունի մեկ այլ, <i>արմատական չարիքը</i>, որ ի չիք է դրաձնում չարի և բարու տարբերակումը՝ այսպիսով վերացնելով ուրիշի գոյությունը ընդունելու և սեփական գոյության իմաստը բացահայտելու ցանկացած հնարավորություն: Մարդու այս «սահմանային վիճակները» միայն հիվանդանոցներում կամ հոգեվերլուծողի աշխատասենյակներում չէ, որ հանդիպում են: Նրանք սոցիալ-քաղաքական աղետների պատճառ են դառնում, բնաջնջումներ են անում, ինչպես օրինակ՝ Հոլոքոստը՝ այդ սարսափը, որին մինչ օրս մարդկային բանականությունը չի կարողանում որևէ բացատրություն տալ: Այսօր գլոբալիզացված աշխարհում արմատական չարիքի նոր ձևեր են ի հայտ գալիս ու տարածվում՝ իրենց մեջ ներառելով իդեալականության հիվանդությունն ու գանգստերային ինտեգրիզմը: Հոգեվերլուծությունը խիզախում է զբաղվել այդ հարցով՝ հիմք ընդունելով վերը նշված ախտորոշումը: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Հոգեվերուծողը գտնվում է այդ դժվարին խաչմերուկում, ուր տեղի է ունենում սպառնալից ապաօբյեկտացում-օբյեկտացումը, բայց նաև որտեղ կարող է սկսվել վերաձևավորումը: Իդեալականության հիվանդությունների մեջ դարանած մահվան ազդակների և հոգեկան ապարատի հնարավոր չարության բացահայտումը որոշել են հոգեվերլուծության անելիքը: Իդեալականության հիվանդությունները (այդ տարօրինակությունները) հոգեկան ապարատի անբաժանելի մասն են կազմում, մեզ ստիպում են հետաքրքրվել իրենցով և պատասխաններ գտնել: Հոգու այս հիվանդությունները, որ սպանում են հավատալու պահանջն ու սովորելու ցանկությունը այն աստիճան, որ մարդն այլևս անկարող է լինում կապ հաստատել, կորցնում է իր «եսը», <i>ուրիշին</i> ընկալելու ունակությունը ու սկսում է թափառել անէ «աշխարհում», աննյութեղեն աշխարհում, ուր չկան ո՛չ «բարին», ո՛չ «չարը», ո՛չ էլ որևիցե «արժեք»: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Արդյոք հնարավո՞ր է վերլուծությունը հասցնել հոմո սապիենսի այս սահամաններին և կիրառել հոգեվերլուծությունն այս պայամաններում: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Ժողովրդավար երկրները բախվել են պատմական մարտահրավերի. նրանք ի զորո՞ւ են արդյոք առերեսվել հավատալու պահանջի և սովորելու ցանկության այս ճգնաժամի հետ և ընդունել, որ կրոնի հիմքերն այլևս սասանված են, և որ ճգնաժամը հարցականի տակ է դրել օտար մարդկանց միջև եղած հիմնարար կապը: Տնտեսական և սոցիալական ներկայիս ճգնաժամի պայամաններում մեզ համակած տագնապն արտացոլում է մեր տարակուսանքը այդ հսկայական մարտահրավերին ի տես: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Փորձեցի ձեզ ասել, թե ես ինչպես եմ ապրում օտարությունը: Արդյոք ես լավատե՞ս եմ: Ինքս ինձ ավելի շուտ կբնութագրեի որպես անդրդվելի հոռետես: Ինքս ինձ հարց եմ տալիս՝ ի՞նչ ենք անում: Չընկրկել չարի դեմ, նույնիսկ արմատական չարիքի դեմ կանգուն մնալ: Համբերատարությամբ շարունակել փնտրել ոչ թե ինչ-որ ուտոպիստական հավասարակշռություն, այլ փնտրել այդ փխրուն <i>կետը</i>, որ Պասկալը բնութագրում է որպես «հավերժական շարժում». «Նա, ով գտել է բարին վայելելու բանալին առանց չարից խրտնելու, գտել է նաև այդ կետը: Դա հավերժական շարժումն է»: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Իսկ ի՞նչ, եթե այդ նոր օտարներին հասկանալու փորձը, որ մենք դեռ չունենք այսօր, հենց այդ կետն է, այդ հավերժական շարժումը, որ մեզ պետք է մոտեցնի առանց չարից խրտնելու բարին վայելելու գաղտիքի բացահայտմանը… Ինչ-որ ներքին փորձառություն օտարությունը, թեկուզ և վտանգներով հղի օտարությունը հասկանալու համար: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><i><span style="font-family: arial;"><span style="color: #666666;">VI</span></span><span style="color: #666666; font-family: arial;">I</span><span style="color: #666666; font-family: arial;">I</span><span style="font-family: arial;"><span style="color: #666666;">. Գործնականում…</span> </span></i></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">Որպես ամփոփում՝ կանեմ երկու դիտարկում: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">- Օտարը, որ սկզբում մեզ հայտնվել էր որպես խմբերի մեջ եղբայրություն սերմանելու հնարավորություն, չկարողացավ 21-րդ դարի կանանց և տղամարդկանց լսելի դարձնել ունիվերսալության իր ուղերձը: Բայց օտարության այդ տագնապահարույց ընտրությունը է՛լ ավելի է վատացնում մարդկության կացությունը, խոչընդոտ է դառնում իմաստի փնտրտուքների ճանապարհին՝ ծնունդ տալով իդեալականության հիվանդություններին. արմատական չարիքը տարածվում է աշխարհով մեկ սուրբ պատերազմների կեղծ պաճուճանքի ներքո: Ես առաջարկում եմ, որ օտարին չզմռսենք միայն մեկ կերպարի մեջ, լինի դա մարգարեի կամ էլ բարբարոսի կերպար. նա հարցերի տեղիք է տալիս և լուսավորում մեզ, բայց նաև մահաբեր ֆանատիկոսության աղբյուր կարող է լինել: Պետք է ընդունենք նրա եզակիությունը, նրան հանդիպած փակուղիները նաև մեզ են վերաբերում, դրանք նաև մե՛ր խնդիրներն են: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">- Ազգային ինքնությունը անմասն չի մնում. այն արագ տեմպերով փոփոխվում է: 20-րդ դարավերջի Ֆրանսիայում յուրաքանչյուրը հիշողության մեջ միշտ պետք է վառ պահի սեփական մշակույթը, բայց միաժամանակ այն պետք է ոչ միայն ապրեցնի այլ մշակույթների կողքին, այլ նաև թույլ տա, որ ենթարկվի վերջիններիս ազդեցությանը: Նոր տեսակի միատարրության հասնելը քիչ հավանական է, թերևս նաև քիչ ցանկալի. Ազգային ճակատ կուսակցության հռետորաբանությունը, չնայած որոշ չափով մխիթարական լինելուն, հետադիմական է և ինքնակործան: Տնտեսությունը, մեդիա ոլորտը և պատմությունը մեզ բոլորիս ստիպում են ապրել մեկ և նույն երկրում՝ Ֆրանսիայում, որ բռնել է եվրաինտեգրման ուղին: Արդյոք մեր բոլորիս վերջնական հանգրվանը ազգ-խճանկա՞րն է՝ կազմված զանազան յուրօրինակ տարրերից, որի գլխավոր հատկանիշը ֆրանսիականությունն է, բայց մինչև ե՞րբ կշարունակվի այս ընթացքը: </span></div><div><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div><span style="font-family: arial;">- Համայնքային ներքին նոր կապի բացակայության պայմաններում (ամենափրկիչ կրոնը, որ մի ժամանակ թափառաշրջիկների մեծաթիվ խմբերը և բոլոր ոչ-նմաններին համախմբում էր նույն հոգևոր գաղափարի շուրջը, ինչն այնքան տարբեր էր այսօրվա «ավելի շատ փող և սպառման ավելի շատ ապրանք բոլորի համար» մոտեցումից) մարդկության պատմության մեջ առաջին անգամ մենք ստիպված ենք ընդունել և ապրել մեզ շրջապատող տարբերությունների կողքին՝ ապավինելով միմիայն սեփական բարոյական նորմերին և զրկված լինելով մեր բոլորիս յուրօրինակությունները համախմբող մեկ ընդհանուր ամբողջությունից: Մի նոր, պարադոքսալ համայնք է ի հայտ գալիս մեր օրերում՝ կազմված օտարներից, եթե վերջիններս ընդունում են, որ օտար են: Այսպիսով, բազմազգ հասարակությունը թերևս կլինի ծայրահեղ յուրօրինակության արդյունքը և միաժամանակ քաջ կգիտակցի սեփական խնդիրներն ու սահմանները, կօգնի մարդկանց հաղթա
Resolver
Resolver ASN
AS13335
Resolver IP
172.68.124.79
Resolver Network Name
Cloudflare, Inc.
Report ID
20250118T073554Z_webconnectivity_AM_49800_n1_C50SLnfO1ss1KqHo
Platform
windows
Software Name
ooniprobe-desktop-unattended (3.14.1)
Measurement Engine
ooniprobe-engine (3.14.1)